Grootschalig DNP-gebruik in Nederlandse wedstrijdbodybuilding
Alarmerend veel Nederlandse wedstrijdbodybuilders gebruiken het allergevaarlijkste afslankmiddel dat op de zwarte markt verkrijgbaar is. Dat ontdekten onderzoekers van het KWR Watercycle Research Institute in Nieuwegein, toen zij op drie locaties in Nederland de samenstelling van het rioolwater analyseerden. Vond er op die locaties een bodybuildingwedstrijd plaats, dan rezen de concentraties van het dodelijke middel DNP de pan uit.
Het onderzoek waarover we het hebben is een paar dagen geleden op de website van het vakblad Analytical and Bioanalytical Chemistry gepubliceerd, en kwam tot stand door financiële ondersteuning van de mondiale dopingautoriteit WADA. Het is integraal beschikbaar. Als je geen zin hebt om het hele artikel te lezen, scroll dan even snel door naar de negende bladzijde, kijk naar de figuur rechtsonder – en huiver.
De pieken die je ziet vertellen hoe tijdens en vlak na twee bodybuildingevenementen – een wedstrijd waar 800 bezoekers op afkwamen, en een tweedaags evenement dat bijna 8000 bezoekers trok – de concentratie dinitrophenol (DNP) in het rioolwater astronomisch toenam. De onderzoekers monitorden ook de samenstelling van het rioolwater tijdens een Olympisch sportevenement waarvoor zo’n 12.000 kaarten werden verkocht, maar toen was er van een stijging geen sprake.
De onderzoekers weten niet wie nu precies de DNP-gebruikers zijn, die tijdens de twee evenementen voor de DNP-pieken in het rioolwater hebben gezorgd. Het meest voor de hand ligt, dat het vooral de wedstrijddeelnemers zijn, maar de gevonden DNP zou ook uit de urineblaas van bezoekers afkomstig kunnen zijn. Omdat onder bezoekers van bodybuildingevenementen zich veel bodybuilders bevinden, toont het onderzoek wel aan dat Nederlandse bodybuilders op redelijk grote schaal DNP gebruiken. Dat het niet gaat om een handjevol individuen is duidelijk.
Signalen
Nou waren er al signalen dat in Nederland het gebruik van DNP niet beperkt is tot een enkel roekeloos individu. In 2017 waarschuwde de NVWA nog voor het extreem gevaarlijke product, nadat de douaniers in Schiphol maar liefst 7 zendingen, bedoeld voor 7 verschillende afnemers, hadden onderschept. In 4 gevallen ging het om partijen van een kilo. Bij zulke hoeveelheden denk je niet meer aan gebruik, maar aan ondergrondse werkplaatsen die produceren voor een markt.
En behalve de in beslag genomen partijen zijn er natuurlijk nog de Nederlandse internetfora voor bodybuilders, waar dikwijls lange slierten van berichten de bezoekers al sinds jaar en dag vertellen hoe effectief DNP wel niet is. Neem je dat spul, dan kun je zomaar “een halve kilo vet verliezen per dag”, vertellen die berichten.
En de bijwerkingen? Die zijn er volgens die berichten wel, natuurlijk. Maar – je ziet hem al aankomen – als je maar precies weet wat je doet, dan krijg je daar geen last van. En bovendien zijn ze “allemaal te beperken met goede supplementen en een goed dieet”. Tuurlijk.
Wereldwijd zijn er de afgelopen jaren vele tientallen sterfgevallen vastgelegd in de wetenschappelijke literatuur. Die vormen maar het topje van de ijsberg. In vrijwel elk land melden de media met enige regelmaat sterfgevallen als gevolg van DNP. En jazeker, die gevallen zijn er ook in Nederland.
Wat is DNP?
DNP saboteert in de cellen van ons lichaam de omzetting van voedingsstoffen in energie. Die cellen slaan die energie normaliter op in de vorm van energiemoleculen zoals ATP. Die energiemoleculen functioneren als een soort accu. DNP schakelt die accu uit, en daardoor moeten de cellen continu koolhydraten, vetten en eiwitten omzetten in energie. De energiecentrales van de cel, de mitochondria, draaien continu op volle toeren en produceren een overmaat aan warmte. De verhoging van de lichaamstemperatuur kan zelfs zo hoog oplopen dat de organen het opgeven – en je overlijdt. Meer informatie over DNP vind je hier.
Het grote probleem met DNP is dat de werkzame doses overlappen met de dodelijke doses. Die dodelijke dosis is voor de meeste individuen ongeveer een gram per dag. Maar ja, niet iedereen is hetzelfde. Bij sommige mensen ligt die dodelijke dosis op enkele honderden milligrammen. En laat dat nou net de dosis zijn die je nodig hebt om vet te verliezen. De meeste DNP-producten op de zwarte markt bevatten 200 milligram per capsule. Er zijn mensen voor wie dat al te veel is. En als die capsules dan ook nog in een achterkamertje in elkaar zijn geflanst door een sloddervos, dan kunnen ze tig keer meer DNP bevatten dan het etiket aangeeft…
Vloggers & goeroes
Ondanks die risico’s is DNP dankzij het internet nu populairder dan ooit. Op YouTube vertellen vloggers als Tony Huge dat DNP veilig is (als je het maar op de goede manier gebruikt, jaja). Huge was het gezicht van het omstreden EnhancedAthlete-kanaal, dat SARM’s en waarschijnlijk ook DNP verkocht en op de valreep van 2017 door de FDA werd ontmanteld. YouTube heeft de clips van EnhancedAthlete inmiddels verwijderd.
Zelfs iemand als Dave Palumbo moet niets van DNP hebben, vertelt de bodybuildingcoryfee in deze video over middelen die naar zijn mening ook farmacologische bodybuilders links moeten laten liggen. Palumbo maakte deze video tussen twee haakjes vlak na het zoveelste sterfgeval door de bloedlinke vetverbrander. Palumbo snapt trouwens wel wat voor bodybuilders DNP gebruiken: de wedstrijdbodybuilders die niet in staat zijn om zich aan hun dieet te houden. Lousy dieters, noemt Palumbo ze.
Ronduit vernietigend is het oordeel van dopinggoeroe Dylan Gemelli over DNP. “De verhouding tussen de baten en de risico’s zijn bij DNP volledig krankjorum”, zegt hij. “De baten: je verliest vet. Het risico: je gaat misschien dood.” En dat is absurd, zegt Gemelli. “Er zijn zoveel andere en betere manieren om vet te verliezen. Waarom zou je dan die troep gebruiken?”