Oerdieet voor een oerfysiek
Als je het onderzoek mag geloven dat Zweedse onderzoekers een paar maanden geleden publiceerden in Nutrition and Metabolism, dan kun je in snel tempo afvallen zonder een centje pijn als je eet zoals onze voorouders in het Stenen Tijdperk. Klinkt goed, toch? Hoog tijd om op Eigen Kracht het oerdieet onder de loupe te nemen.
Minstens een paar honderduizend jaren lang waren mensen jagers en verzamelaars. Ze leefden van dieren die ze vingen, bessen die ze van de struiken plukten en knollen die ze opgroeven. Onze genen hebben zich aan die voeding aangepast, zeggen de voorstanders van het paleodieet, en dus was dat dieet gezond voor ons. Ze verwijzen naar archeologische opgravingen, waaruit blijkt dat de Stenen Tijdperkmens net zo lang was als de huidige mens, maar dan slanker en gespierder.
Landbouwers
Ongeveer zevenduizend jaar geleden veranderde ons dieet. We gingen zuivel eten, omdat we veehouders werden. Met de opkomst van de landbouw verdrongen granen knollen, fruit en vlees en vis, en nadat Napoleon de suikerbiet introduceerde begon de consumptie van geraffineerde suiker eerst geleidelijk, maar later steeds sneller te stijgen. Dat zo’n dieet niet gezond is voor ons zien we dagelijks op straat.
Sinds de jaren negentig groeit de interesse in het paleodieet dankzij voorvechters als de inmiddels 73-jarige fitnessgoeroe Arthur De Vany en onze 'eigen' George ‘Oerloper’ Kerkhoven. Geraffineerde suiker in de vorm van frisdrank, koekjes, of welke vorm dan ook gaat in de ban, net als zuivel, granen, rijst, bonen, suiker en bier. Ze maken plaats voor ruime hoeveelheden mager vlees, vis, fruit en groenten en – met mate - noten, olijfolie, aardappels en eieren.
Afslanken
De Zweedse studie die we aan het begin van dit stukje noemden illustreert waarom volgens de opgravingen onze voorhistorische voorouders zo strak in hun vel zaten. De onderzoekers ontdekten dat het paleodieet zo sterk verzadigend is dat het praktisch onmogelijk is om meer te eten dan goed voor je is.
De Zweden deden een proef met 29 dikke mannen die diabetes type 2 hadden. Twaalf weken lang volgde de helft van de mannen een Mediterraan dieet met niet al teveel eiwit, maar wel veel fruit, groenten en volle granen. De andere helft volgde een paleodieet. Hoewel de mannen zoveel mochten eten als ze wilden kwam de paleogroep niet verder dan 1388 kcal per dag. De mannen in de andere groep aten dagelijks 1823 kcal.
Nou heeft het Atkinsdieet ook een sterk verzadigende werking, maar daarvan betwijfelen onderzoekers of het wel zo gezond is. De paar studies naar het paleodieet suggereren dat het oerdieet juist positieve gezondheidseffecten heeft.
Oergezond met - en zonder - oerdieet
Als je meer wilt weten over het oerdieet, dan is oerdis.nl een aanrader. Oerdis.nl is de website van het inmiddels afgesloten Oerdisproject, een project waarin koks en voedingswetenschappers samen een kookboek hebben samengesteld met gerechten die passen in het paleodieet.
Maar misschien is voor jou het oerdieet een brug te ver. Je wilt graag zonder hongergevoelens een afslankdieet van 1400 kcal per dag volgen, maar je vindt het overdreven om brood, magere kwark en chili con carne af te zweren. Wel - waarschijnlijk is dat helemaal niet nodig. Het paleodieet is volgens analyses eigenlijk een mild eiwitdieet, met verhoudingsgewijs bijna twee keer zoveel eiwit als in een doorsnee-voedingspatroon. De relatieve inname van koolhydraten komt in de buurt van die van de gemiddelde Westerling, maar de ‘glycemische belasting’ is door de afwezigheid van geraffineerde suikers behoorlijk laag. Het ligt voor de hand dat die combinatie het paleodieet zo succesvol maakt. Als dat echt zo is, dan kun je ook een slanke oerfysiek opbouwen zonder oerdieet.
Recent schreef ook Chi L. Chiu van Chivo uitgebreid over het paleodieet.