Ouderdomssuiker óók reëel risico voor jongeren
Waren het vroeger alleen ouderen die diabetes type 2 (ook wel: ouderdomssuiker) kregen, tegenwoordig zijn het steeds vaker ook jongere mensen – en zelfs kinderen – bij wie deze ernstige chronische aandoening wordt vastgesteld. Diabetes is een gezondheidsrisico geworden waarmee je maar beter rekening kunt houden. Maar wat is het precies, hoe groot is de ‘diabetesepidemie’ en kun je met krachttraining voorkomen dat ook jij diabetespatiënt wordt?
Levensbedreigend aandoening
Type 2 diabetes is een stofwisselingsziekte. Als je diabetes
hebt, kan het lichaam de glucose uit de voeding niet goed
verwerken. Voor het transport van glucose naar de lichaamscellen
is namelijk insuline nodig en bij de meeste mensen die aan type 2
diabetes lijden, zijn de lichaamscellen ongevoelig geworden voor
insuline.
Diabetes is een chronische aandoening. Als je het krijgt, kom je
er je hele leven niet meer vanaf. Oppassen dus! Want diabetes kan
ernstige, soms levensbedreigende complicaties veroorzaken op de
langere termijn. Veel voorkomend zijn: hart- en vaatproblemen,
neurologische problemen en problemen met de nieren, de voeten en
de ogen. De eerste symptomen van diabetes type 2 zijn overigens
meestal vaag: vermoeidheid, dorst, veel plassen en problemen met
de ogen. Op het internet kun je nog veel meer informatie vinden
over diabetes. Een handige, compacte site met basisinformatie is
bijvoorbeeld die van het Diabetesfonds.
230 miljoen diabetespatiënten
Te oordelen naar de – schrikbarende – cijfers die her en der op het internet te vinden zijn, dreigt de prevalentie van diabetes inderdaad epidemische proporties aan te nemen. In Nederland zijn naar schatting circa 850 duizend mensen die aan deze ziekte lijden. Wereldwijd telt de ziekte ongeveer 230 miljoen patiënten. De verwachting is dat dit aantal in 2025 maar liefst 350 miljoen bedraagt. Diabetes is internationaal doodsoorzaak nummer vier. Mensen met diabetes overlijden gemiddeld vijftien jaar eerder dan mensen zonder diabetes. Jaarlijks wordt in Nederland bij circa 70 duizend mensen diabetes geconstateerd. In bijna 90 procent van de gevallen gaat het dan om type 2 diabetes. Het zijn allemaal cijfers waar je niet vrolijker van wordt. Wil je desalniettemin nog meer cijfermateriaal bekijken, bezoek dan bijvoorbeeld de sites van het RIVM en van de International Diabetes Federation.
Voorkomen kan, genezen niet
Belangrijke risicofactoren voor het ontwikkelen van type 2
diabetes zijn: erfelijkheid, overgewicht, een gebrek aan beweging
en ongezond eten. (Van de jongeren die diabetes type 2 krijgen,
lijdt 45 tot 90 procent aan ernstig overgewicht.) Aan de eerst
genoemde risicofactor – erfelijkheid – kun je niets veranderen,
maar op de overige risicofactoren heb je natuurlijk invloed.
Zoals zo vaak geldt dus ook hier het advies: voldoende bewegen en
gezond eten.
Dit advies is onomstreden; het wordt door verscheidene
wetenschappelijke studies ondersteund. Met betrekking tot
beweging, focusten de wat oudere studies echter voornamelijk op
cardiotraining. Meer recent is een aantal onderzoeken verschenen
waaruit blijkt dat ook krachttraining in relatief korte tijd een
positieve invloed heeft op de insulinegevoeligheid van het
lichaam. Zowel de nuchtere bloedglucosewaarden als de hoeveelheid
benodigde insuline daalden door krachttraining. En dat geldt niet
alleen voor volwassenen, maar ook voor tieners. (Zie
bijvoorbeeld:
hier en hier.)
Krachttraining kan ervoor zorgen dat risicogroepen niet of pas
later daadwerkelijk diabetes krijgen.
Ook wanneer je al diabetes hebt en de ziekte onder controle wilt
houden, is sporten raadzaam. Door te sporten vergroot je immers
de insulinegevoeligheid van het lichaam; actieve spieren nemen nu
eenmaal gemakkelijker glucose op dan inactieve spieren. Dat je
met diabetes niet zou kunnen sporten, is werkelijk een fabel. Tal
van topsporters bewijzen het tegendeel. Topvolleyballer Bas van
de Goor, zwemmer Gary Hall, roeier en meervoudige Olympisch
kampioen Steven Redgrave en profwielrenner Dominique Garde:
allemaal wisten zij, ondanks hun diabetes, een hoog niveau te
bereiken. Het is wel verstandig om, voordat je als
diabetespatiënt begint met sporten, met een specialist te
overleggen.