Het vlees is zwak?
Vlees is vaak volop in het nieuws. Meestal in verband met hoe gezond vlees eten nu eigenlijk is en of het voor milieu, mens en dier niet beter zou zijn om minder of helemaal geen vlees meer te eten. Ook zouden vleeseters dominant, onzeker en hufterig zijn. Bodybuilders en fitnessers – die doorgaans ruim in hun eiwitconsumptie zitten – voelden zich mogelijk aangesproken, misschien zelfs… iets onzeker. Een draadje over vlees dat recent voor flink wat opschudding zorgde.
Eind augustus kopte De Gelderlander ‘Vleeseters egoïstisch, minder sociaal.’ Drie gerenommeerde hoogleraren concludeerden op basis van hun wetenschappelijke onderzoek: ‘Denken aan vlees maakt mensen minder sociaal en in diverse opzichten meer 'hufterig'. Ook blijkt dat mensen eerder vlees kiezen wanneer ze zich onzeker voelen, wellicht omdat het een gevoel van superioriteit of status geeft', veronderstellen de onderzoekers. Het bleek later tot veler verbijstering een geval van ‘summa cum fraude’ te zijn, dat in ieder geval één van de hoogleraren zijn wetenschappelijke carrière koste.
Vleesloos bestaan
Onderzoek naar de psychische en fysieke effecten van vlees eten kent een lange traditie en veel mythes. Zo gaan veel sporters er vanuit dat vlees eten onontbeerlijk is voor het leveren van prestaties. Eén van de eersten die probeerde een link te leggen tussen een vleesloos bestaan en sportief optimaal presteren, was dokter John Harvey Kellogg, de bedenker van de cornflakes. Deze ietwat bizar denkende arts en tegelijkertijd wereldberoemd chirurg, was een van de eersten die experimenteerde met vegetarische sporters. Hij keurde namelijk de consumptie van vlees af, en wel op religieuze en ‘strikt’ medische gronden. De experimenten bleken overigens niet erg succesvol, hoewel naar verluidt zwemkampioen Johnny Weissmüller, de latere Tarzan, dankzij Kellogg’s vegetarische dieet het wereldrecord op de driehonderd meter verbeterde.
Kellogg had eind negentienhonderd al een kliniek (het Battle Creek Sanitarium) met medische fitness, waarbij zijn patiënten geheel vegetarisch hun fysieke prestaties leverden op vaak bizarre toestellen (waaronder een voorloper van de PowerPlate). Het vreemde, vleesloze leven in Battle Creek Sanitarium werd in 1994 verfilmd in The Road to Wellville. Uiteindelijk bleek Kellogg meer ideologische motieven te hebben dan wetenschappelijke onderbouwing voor zijn bezwaren tegen vlees.
Vleesloos presteren
Toch had die oude Kellogg – weten we tegenwoordig – ergens wel een punt, want zo gezond is (rood) vlees helemaal niet en absoluut onmisbaar voor goede sportprestaties is vlees ook al niet. En dat de slogan ‘vlees is kracht’ inderdaad een mythe is, blijkt wel uit de prestaties van vegetariërs als Bill Manetti (powerlifting), Andreas Cahling en Robert Cheeke (bodybuilding), Bill Pearl (vier maal Mr. Universe), Stan Price (wereldrecordhouder bankdrukken) of Chris Campbell (olympisch kampioen worstelen). Ging allemaal prima zonder vlees.
Nu is het wel zo, dat je als vegetariër misschien wat beter moet opletten dat je alles wat je nodig hebt ook echt binnen krijgt. Dat je sportief optimaal kunt presteren zonder vlees, maakte D. Enette Larson-Meyer een aantal jaren geleden al duidelijk in het boek Vegetarian Sports Nutrition, Food choices and eating plans for fitness and performance. Voor grotere spierballen heb je dus geen broodje bal nodig. Wie niet gelijk volledig plantaardig wil gaan, kan beginnen met de eiwitbronnen eens af te wisselen.