Geef mij maar een grote zak!
Minder eten doe je door kleinere porties te nuttigen, is een uit graniet gehouwen dieetwijsheid. De zojuist gepromoveerde marketingeconome Rita Coelho do Vale maakt er in haar proefschrift korte metten mee. Beter één grote zak chips dan een kleine, is een van haar stellingen. Over lijnstrategieën en kopen met het koppie.
In supermarkten verschijnen steeds meer kleine verpakkingen: Pringles, Lays chips, en Haagen-Dazs ijs, om maar een paar lekkernijen te noemen. Het lijkt erop dat de voedingsindustrie zich bewust is geworden van haar bijdrage aan de ’Obesogene samenleving’ of is dat maar schijn? Marketingeconome Rita Coelho do Vale wijst met haar proefschrift Consumption Breakdowns: on avoiding and embracing temptations op averechtse effecten van die ontwikkeling. Coelho ontdekte bijvoorbeeld dat proefpersonen die zich bewust waren van hun gewicht eerder een kleine zak chips opentrokken dan een grote in de veronderstelling hun chipsconsumptie zo beter in de hand te hebben. Het tegendeel bleek waar: degene die in het experiment voor de verpakking van 4 kleine zakjes chips van 50 gram hadden gekozen in plaats van voor de gezinszak van 200 gram, aten uiteindelijk meer chips, namelijk 46,5 gram tegenover 24,4 gram uit de grote verpakkingen. Waar de grote zakken eerder een ‘alarmbel’ deden rinkelen, straalden de kleine zakjes ‘eet me helemaal op, want het is maar heel weinig’ uit. Heel sneakydus, die kleine zakjes.
Kopen met het koppie
Lijnen vereist niet alleen wilskracht, maar het vereist ook dat je de wilskracht op een goede manier gebruikt. En precies daar schort het vaak aan. Dat is niet zo verwonderlijk, want de gemiddelde supermarkt maakt voor de opstelling en uitstalling van haar producten gebruik van een ware batterij aan marketingstrategieën en psychologisch onderzoek naar consumentengedrag. Ga daar maar eens aanstaan! De consument zou eigenlijk aan de hand van een gedragskundige een tour au supermarché moeten maken om zich bewust te worden van alle verborgen verleiders waaraan hij wordt blootgesteld. Naast een rondleiding door de supermarkt zou Operation Smart Shopper ook een korte cursus voedingslabels lezen moeten bevatten. Voorlopig echter lijkt de ontwikkeling naar kleinere porties louter in het voordeel van de grootgrutters uit te pakken.
Have a break
Hoe belangrijk het je bewust zijn van de omgeving waarin je boodschappen doet ook mogen zijn, het is niet de bedoeling steevast gewapend met een zakjapanner en een bloknoot uit te rukken. Af en toe de teugels iets laten vieren, helpt je bij het realiseren van je doelstellingen. Op geplande momenten zondigen (bijvoorbeeld door een vaste snackdag) is beter vol te houden, is een van de andere stellingen uit het proefschrift van Coelho do Vale: ‘Veel doelen die consumenten nastreven – diëten, geld sparen, studeren of sporten – vragen een remmend gedrag, en dat moet je over een langere periode zien vol te houden. Met als resultaat dat je goede intenties onderbroken worden, of juist helemaal gestopt.’ Zo beschouwd schuilt er een diepe waarheid in de ‘have a break’ commercial van Kitkat. Je moet er alleen niet te vaak naar kijken.