EN  |  FR

Hyperplasie of hyperbolie?

Er waart een nieuw supplement door de sportscholen. Het heet Myostat en is volgens de fabrikant het meest beloftevolle sportvoedingssupplement sinds creatine. De met harde training opgebolde spieren zouden door het slikken van Myostat nieuwe contractiele broertjes en zusjes krijgen. We houden dit wondersupplement eens tegen het licht.

Hypertrofie en hyperplasie

Hypertrofie of verdikking van de skeletspiervezels is een normale en gewenste reactie op intensieve trainingsarbeid. Het tegendeel van hypertrofie is atrofie, dat juist een wegkwijnen van de omvang van spiervezels betreft. En dan is er ook nog de zogenoemde hyperplasie. Bij hyperplasie is er sprake van een toename in het aantal spiervezels oftewel er komen nieuwe spiervezels bij. Dit zou komen doordat spiervezels zich in de lengte zouden splitsen. Dit fenomeen is wetenschappelijk nog een punt van discussie. In theorie zou een voortdurende extra aanwas van nieuwe spiervezels de spierkracht behoorlijk doen vergroten. En dat is nu precies wat het nieuwe wondersupplement Myostat belooft. De vraag is echter of dit niet een zuiver voorbeeld van 'hyperbolie' (lees: overdrijving) is.

Myostat of CSP-3

Biotest heet de supplementenfabrikant achter de website en het blad Testosterone Magazine. In deze media is het nieuwe wondersupplement officieel geïntroduceerd. Volgens Biotest versnelt Myostat de ontwikkeling van stamcellen naar spiercellen. Stamcellen zijn de basiscellen van het lichaam die bij rijping volgroeien in een bepaald type cel, een darmcel, bloedcel, hartspiercel of skeletspiercel bijvoorbeeld. Myostat bestaat uit fytochemicaliën van een bepaalde zoutwateralg, die onder de juiste omstandigheden een optimale hoeveelheid CSP-3, een zwavelhoudende onverteerbare suiker, aanmaakt waarvan de fabrikant claimt dat die het eiwit myostatine afremt. Myostatine zit van nature in spiercellen en remt hun ontwikkeling af. Biotest beweert nu dat ze erin zijn geslaagd in vitro (dus in reageerbuizen) CSP-3 te laten reageren met hun wondersupplement. Tot nu toe heeft men echter in geen enkel wetenschappelijk blad hierover gepubliceerd. Een veeg teken, want suppletie (!) of aanvulling van extra nieuwe spiercellen zou een enorme doorbraak betekenen.
Via genetische modificatie zijn wetenschappers er enkele jaren geleden wel in geslaagd dubbelgespierde muizen te kweken door uitschakeling van het gen voor myostatine. In de veeteelt heeft men ook al enige tijd ontdekt dat doorfokken met dieren bij wie het myostatinegen toevallig is uitgeschakeld een flink forser gebouwd dier oplevert. Een en ander heeft met laboratoriumwerk van de Biotest weinig tot helemaal niks te maken.

Genetische doping

Op een recente symposium over genetische doping van de Vereniging voor Inspanningsfysiologie hield de Deense wetenschapper dr. Peter Schjerling een verhaal over genetische doping, waarin ook de manipulatie van het myostatinegen werd genoemd. Volgens Schjerling is dat een van de mogelijkheden waar dopingwatchers in de zeer nabije toekomst rekening mee moeten houden. Niet voor niks staat genetische doping per 1 januari 2003 op de IOC-dopinglijst. Klooien met het aan/uitschakelen van genen is door de nog gebrekkige controle op dit proces een zeer gevaarlijke zaak. Met andere woorden: de expressie van het gen zou wel eens hele ongewenste effecten kunnen hebben. Biotest trekt zich van dat argument weinig aan. Geld gaat tenslotte voor genen!

Dossier: