Minder fris en fruitig
Het is bloedheet, mogelijk wordt deze woensdag zelfs de heetste dag ooit gemeten. De frisdranken en sappen zijn niet aan te slepen. Nu moet het vocht aangevuld worden, dat bevelen we ook warm aan. Maar al die frisdranken en sappen bevatten flink wat calorieën en dat is wel een dingetje. Beter mijden dus, die caloriebommetjes. Dan maar wat minder fris en fruitig. Het alternatief? Wat dacht je van water? Koel, helder water.
Frisdranken worden terecht beschouwd als een van de belangrijkste oorzaken van onze uitdijende taille. Reden genoeg voor de World Health Organization (WHO) om met name nationale overheden, de frisdrankindustrie en scholen tot de orde te roepen. De WHO verzoekt dringend om onder andere etiketten van frisdranken te verduidelijken en te voorzien van een stoplichtsysteem, de beschikbaarheid en portiegrootte van frisdranken aan banden te leggen en prijzen te verhogen. Je hoeft echter geen rocket scientist te zijn om te weten dat consumptie van suikerhoudende dranken zoals cola en sinas je sixpack geen goed doen. Listiger echter zijn de vruchtensappen en smoothies. Veel mensen waaronder sporters drinken (verse) vruchtensappen en smoothies met het idee goed bezig te zijn. Vruchtensappen zijn immers gemaakt van fruit en fruit is goed, dus (verse) vruchtensappen zijn ook goed. Ook als je de halve fruitschaal samen met yoghurt, soja-, of havermelk door de magic bullit perst, lijk je supergezond bezig te zijn. We laten hieronder evenwel zien dat vruchtensappen en smoothies in feite verdomd veel op frisdrank lijken.
Wat is sap?
Vruchtensappen zoals bijvoorbeeld appel-, sinaasappel-, peren- en druivensap zijn dranken die gemaakt zijn van 100% fruit. Aan vruchtensappen, ongeacht of het vers uit de koeling of uit het schap houdbare dranken komt, mogen geen suiker of zoetstoffen worden toegevoegd. Als er dus sap op het pak staat, dan is de drank 100% gemaakt van fruit. Anders zijn dranken, zoals vruchtendrank en vruchtennectar; die maar voor een deel uit vruchtensap bestaan en voor een (groot) deel uit suikerwater. Hoewel vruchtensappen van 100% fruit zijn gemaakt, bevatten ze evenveel suiker en calorieën als cola en sinas (ongeveer 40 kcal per 100 ml). Vruchtensappen bevatten dan wel natuurlijke suikers, maar ons lichaam behandelt natuurlijke suikers niet anders dan de suikers in een glas cola.
De gezonde vezels blijven bij het maken van vruchtensappen achter in de pers en als er wel vezels in het sap zitten dan worden ze…daar hebben we het zo wel over. Maar waar iedereen weet dat je van cola niet te veel moet drinken, loopt de consumptie van (verse) sappen en smoothies gestaag op en dat is niet zo verstandig. .
Supersappen
Pers je zelf wel eens sapje, of jaag je je fruit en yoghurt voor een smoothie door de blender, dan weet je dat je van één sinaasappeltje geen sapje of smoothie perst. Nee, je pakt een sinaasappeltje (50 kcal), banaantje (80 kcal), wat bessen (30 kcal), kiwi (30 kcal) en misschien nog wat yoghurt (200 ml is 70 kcal). Totaal ongeveer 500 ml, of 260 kcal. Daarna net zo lang mixen tot er geen vezel heel meer is en je het sap zo door kunt sluizen. Je ziet wat er gebeurt. Je tikt ongemerkt 260 kcal weg. Ook een lekker koud glas sinaasappelsap werk je op een warme zomerdag in no time naar binnen. Weer 80 calorietjes.
Fruit eten of sap drinken
Er zit een duidelijk verschil in calorieën eten en calorieën drinken. Voedsel waar je op moet kauwen, wordt door de hersenen geregistreerd als voedsel. Ook blijft vast voedsel langer in de maag dan vloeibaar voedsel (lees dranken), waardoor vast voedsel opnieuw wordt geregistreerd. Als gevolg van deze dubbele registratie van voedsel treedt er verzadiging op. Dranken hebben dat gunstige, verzadigende effect niet. Er treedt veel minder verzadiging op, met als gevolg een veel hogere calorie-inname, wanneer je veel dranken nuttigt. Dit ongewenste effect van zogenaamde vloeibare calorieën op de totale calorie-inname is al 20 jaar geleden aangetoond.
Vezels erin, vezels weg
Verder bevat fruit veel vezels. De vezels geven als het ware structuur aan het stuk fruit dat je eet. Die vezels werken verzadigend, stellen dus hongergevoel uit en laten de bloedsuikers minder snel stijgen. Juist de vezels in een compleet stuk fruit zorgen ervoor dat de vruchtensuikers minder snel worden opgenomen. Daarbij verhogen de vezels de TEF (thermic effect of food). Met het verteren van je appel verbrand je lichaam dus meer calorieën, dan van een glas appelsap.
We horen je denken: ja maar als ik een sapje pers, of smoothie maak, dan pers ik de hele vrucht en drink ik ook de hele vrucht en krijg ik ook alle vezels binnen; toch? Nee, helaas. Door langdurig te persen of blenden, verpulver je de vrucht net zo lang tot deze vloeibaar is. De vezels zijn aan gruzelementen gesneden, waardoor de gunstige effecten ervan verdwijnen.
Fruit dan maar
Fruit bevat veel voedingsvezels en per portie ook weinig calorieën. Daarmee past fruit eten prima in een fitte en krachtige leefstijl. Als je van fruit echter sap of een smoothie maakt, pers je vele gezonde eigenschappen uit het fruit en maak je van je shakebeker een fruitmoordenaar. Dat kan natuurlijk niet de bedoeling zijn. Weg met die blender dus. Stop het versappen van al dat kostelijke ooft!
En dat fris in deze tijden dubbel onverstandig is zie je hier.