NVWA: veel voedingssupplementen bevatten farmacologisch actieve stoffen
Ruim 60% van de onderzochte voedingssupplementen bevat 1 of meer (verboden) farmacologisch actieve stoffen. Consumenten kunnen niet van de verpakking afleiden dat deze stoffen in het voedingssupplement voorkomen en in welke concentratie. Dat is de belangrijkste conclusie uit het onderzoek dat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) in 2015 en 2016 deed naar voedingssupplementen als libidoverhogers, afslankpreparaten en zogenoemde 'fatburners' en 'pre-work-out-producten'. De NVWA heeft daar waar mogelijk maatregelen genomen tegen de overtredende bedrijven; de onveilige producten zijn van de markt gehaald. Toch moeten consumenten die dit type voedingssupplementen gebruiken alert zijn.
Gezondheidsrisico
Farmacologisch actieve stoffen beïnvloeden de fysiologische functies (bijvoorbeeld de stofwisseling of bloeddruk) van mensen en dieren. Voorbeelden van stoffen die voorkomen in de onderzochte supplementen zijn sildenafil, sibutramine, amfetamine-achtige stoffen zoals synefrine en cafeïne. Ze kunnen leiden tot een hoge bloeddruk, een verhoogd hartritme of andere aandoeningen. Een aantal van deze stoffen komt ook voor in (geregistreerde) geneesmiddelen. Sommige van deze stoffen zijn verboden. De consument kan aan de hand van de verpakking niet voorspellen of een supplement een farmacologisch actieve stof bevat en in welke concentratie dat in het supplement voorkomt. Dit brengt gezondheidsrisico’s met zich mee omdat de consument zich niet van de aanwezigheid van deze stoffen bewust is. Daarnaast kan de ene stof de werking van een andere stof versterken. Extra gevaar ontstaat wanneer een consument een supplement niet gebruikt volgens het voorschrift, bijvoorbeeld door meer pillen te slikken. Ook als hij of zij andere medicijnen gebruikt of het lichaam belast door extra inspanning te leveren, bijvoorbeeld door te sporten, kan dit grotere risico's opleveren.
Onderzoek
De afgelopen jaren kreeg de NVWA verschillende signalen over de aanwezigheid van farmacologisch actieve stoffen in voedingssupplementen. Via het Europese meldingensysteem RASFF kwamen tussen 2010 en 2014 ruim 60 meldingen hierover binnen. De meldingen gingen vooral over supplementen die worden gebruikt om af te slanken zoals 'fatburners', middelen om prestaties te bevorderen ('pre-work-outs') of het libido te verhogen. Reden voor de NVWA om onderzoek te doen naar dit type voedingssupplementen op de Nederlandse markt. In totaal werden 160 monsters genomen. Van de 42 monsters van libidoverhogende supplementen bleken 32 monsters positief; van de 118 monsters van afslankpreparaten, 'fatburners' en 'pre-work-out-producten' waren 66 monsters positief. In totaal zijn 40 boeterapporten opgemaakt op basis van overtredingen op de Geneesmiddelenwet, het Warenwetbesluit Kruidenpreparaten, de Verordening betreffende nieuwe voedingsmiddelen en nieuwe voedselingrediënten en de Algemene levensmiddelenverordening.
Het onderzoek is te vinden op de website van de NVWA.
Advies voor consumenten
In principe hebben de meeste mensen geen voedingssupplementen nodig. Wilt u toch een supplement gebruiken, denk dan goed na over de mogelijke risico's. Voor (top)sporters is het belangrijk om alleen middelen te gebruiken die op doping zijn getest via het Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport (NZVT). Sommige farmacologisch actieve stoffen in voedingssupplementen staan namelijk ook op de dopinglijst. Verder is het van belang om het doseringsadvies op de verpakking op te volgen en niet meerdere producten tegelijkertijd te gebruiken. Bel direct een arts en vermeld het gebruik van een voedingssupplement wanneer er symptomen optreden die u niet vertrouwt. Doe daarnaast ook een melding bij de NVWA en het Bijwerkingencentrum Lareb. Geef hierbij duidelijk aan welk voedingssupplement ingenomen is en waar het gekocht is.
Meer informatie
Voor vragen over dit nieuwsbericht kunnen journalisten contact opnemen met het team persvoorlichting van de NVWA, (088) 22 33 700.
Consumenten en bedrijven kunnen contact opnemen met het Klantcontactcentrum via de website of 0900-03 88.