Ai noow nozzing
Met al het kabaal dat overgewichtepidemie- en bewegingsarmoedemeeroepers maken, is het wel eens prettig tegengeluiden te horen. Een van de laatste bastions in de stroom van zwaar gesubsidieerde cohorten met hun vermanende vingertjes is prof. dr. Klaas Westerterp, die in zowel wetenschappelijke als populair-wetenschappelijke bladen, met enige regelmaat aanschopt tegen gangbare veronderstellingen. Gevolg, in ieder geval verwarring. Maar is er inmiddels zoveel verwarring dat je, indachtig Fawlty Towers’ Manuel moet verzuchten: ‘Ai noow nozzing’?
Zoals je hier al las, ligt de relatie tussen bewegen en (bestrijden van) overgewicht weer eens onder vuur. Het zal nog wel even duren voor Taubes’ spraakmakende boek hier in vertaling verschijnt. Geen probleem, prof. dr. Klaas Westerterp, hoogleraar Humane Energetica van de Universiteit Maastricht en verklaard tegenstander van de stelling dat je afvalt van meer bewegen, liet onlangs weer van zich horen in Nieuws voor Diëtisten. Het is een beetje warrig interview, daarom de hoogste tijd om eens wat ‘basics’, met kanttekeningen, op een rijtje te zetten.
Overgewicht en bewegen
Dat er mensen zwaarder zijn dan de norm, is een gegeven. Of er
echt sprake is van een (dreigende) overgewichtepidemie, zoals
veel verontrusten geloven, is de vraag. De vraag, omdat je bij de
norm (een BMI van 19 tot 25) al vraagtekens kunt zetten. Iemand
met veel spiermassa en een laag lichaamsvetpercentage, kan
makkelijk de BMI bovengrens overschrijden.
Dat mensen minder bewegen, en ook minder bewegen dan de norm, is
een gegeven. Of er sprake is van bewegingsarmoede, is eveneens de
vraag. Want ook hier geldt weer, je kunt vraagtekens zetten bij
de norm. Die staat bekend als de Nederlandse Norm Gezond Bewegen
(NNGB) en het is bekend dat deze norm op zijn minst problematisch
is. Voor het Convenant Overgewicht echter geen enkele reden om
niet de oekaze ‘kinderen moeten iedere dag een uur bewegen’(dat
was al de NNGB) te propageren.
Toch is afvallen en bewegen een minder logische combinatie dan
vaak wordt voorgesteld. Het lijkt logisch, als je meer energie
gebruikt dan je inneemt, val je af. Ga je iedere dag een half
uurtje matig intensief bewegen, dan gebruik je meer energie en
val je af. Toch is het aantal calorieën dat je daarmee extra
gebruikt niet erg hoog en je moet dat half uurtje dan niet gaan
compenseren door de rest van de dag minder actief te zijn. Langer
of intensiever sporten (al dan niet in je fitnesscentrum) vergt
een extra energie-inname, maar is weer moeilijker vol te
houden.
Verward? Begin volgend jaar verschijnt de geactualiseerde versie
van het bijna uitverkochte boek Op Eigen Kracht.
Daarin zetten we de meest actuele stand van zaken voor je op een
rijtje, zodat jezelf kunt kiezen hoe je op eigen kracht slanker,
strakker en sterker wordt.