Liever bewegen dan seks
Als een zoele zomeravond weer niet zwoel wil worden en je na het sporten in je uppie in je tuin zit -natuurlijk zonder een koud biertje in je hand- en naar de volle maan staart, dan wil de motivatie om in beweging te blijven wel eens verbleken. Vrees niet, want als lichaamsbeweging hoger op je lijstje van intrinsieke prioriteiten staat dan seks, dan ben je volgens professor Steven Reiss goed bezig.
Pyramide
Een fraaie Duitse uitdrukking luidt: Erst kommt das Essen und dann die Moral. Dat is in een notendop de befaamde piramide van de Amerikaanse wetenschapper Abram Maslov. Daarin worden de behoeften van mensen en dieren weergegeven. Onderaan in piramide staan de basisbehoeften eten en drinken. Zodra in deze behoeften is voorzien, gaat men verder met het volgende niveau: veiligheid, geborgenheid, een goed onderkomen, een stabiele omgeving. Daarna richt men zich tot de groep. Mensen en dieren willen bij een groep horen en gedragen zich naar de normen en waarden van de groep. Heeft men zich eenmaal binnen de groep een plaats bevochten, dan gaat men zich richten op de eigen identiteit; wie ben ik binnen deze groep, wat is mijn plaats? Het hoogste niveau in de piramide van de behoeftebevrediging is de zelfexpressie.
Intrinsieke en extrinsieke motivatie
Op het niveau van zelfexpressie zijn er twee drijfveren. Je motivatie is intrinsiek (je wilt het zelf) of extrinsiek (je wordt ertoe gedwongen, je wordt ervoor beloond, enz.). De geconditioneerde reflex is een voorbeeld van een extrinsieke motivatie. Van de bijna 1,5 miljoen mensen die met enige regelmaat aan fitness doen, is het gros ook extrinsiek gemotiveerd. Het grootste deel verwacht als beloning voor al het gepuf en gezweet een strakker lijf. Een kleiner deel verwacht als beloning een gezonder lijf. Slechts een klein deel –want hoe je het ook wendt of keert, fitnessen is saai- wil het echt zelf.
Seks na het sporten
De Amerikaanse psycholoog Steven Reiss van de Ohio State University vindt dit onderscheid allemaal een beetje achterhaald. Reiss heeft een heel ander alternatief voor de begrippen intrinsieke en extrinsieke motivatie. In zijn, hoe bescheiden, Reiss Profile maakt hij een classificatie van zestien verschillende intrinsieke basismotieven. Ze hebben voor verschillende mensen een verschillende prioriteit, intensiteit en optimaal bevredigingsniveau. Verder zijn de behoeften volgens Reiss genetisch te onderscheiden, hebben ze een verschillende evolutionaire geschiedenis, komen ze ook bij andere dieren voor en kunnen ze elk een eigen soort 'goed gevoel' veroorzaken. In zijn classificatie komt ‘Lichaamsbeweging, behoefte om de spieren te trainen’ op een 9de plaats en ‘Liefde en romantiek, behoefte aan seks en hofmakerij’ op een 10de plaats. Hier vind je de volledige classificatie en kun je even testen of jij je zaakjes nog wel op een rijtje hebt. Reiss heeft overigens ook een vergelijkbaar onderzoek gedaan naar de motivatie bij sporters. Dat vind je hier. Of het ergens op slaat? Tuurlijk. Dat heeft Reiss zelf nog een keertje getest zie hier. En mocht je het zelf nog een keertje willen uittesten, de hele kwalificatie is gebaseerd op Reiss zijn boek Who Am I? dat in 2002 herdrukt werd. Zou daarom ‘Macht, de behoefte om invloed te hebben’ 1ste staan in het Reiss Profile?