EN  |  FR

Bibberen voor bruin vet

Er zijn veel manieren om op je streefgewicht te komen. De meeste zijn al zo oud als de weg naar Rome, maar het stimuleren van de aanmaak van bruin lichaamsvet is een relatief nieuwe route. Slanke mensen hebben bruin vet, mensen met overgewicht nauwelijks. Onderzoekers van Maastricht Universiteit ontdekten dat koude daarbij een cruciale rol speelt. Wie bibbert blijft slank?

Bruin vet is in de zestiende eeuw ontdekt als een substantie die het midden houdt ‘tussen vlees en vet.’ Veel later ontdekte men dat bruin vet een cruciale rol speelt bij dieren die een winterslaap houden. Pas in de vorige eeuw werd duidelijk dat dit bruine vet met name bij baby’s in redelijk ruime mate voorkomt. Die gebruiken dit vet om hun warmteverlies te compenseren. Men is er lang vanuit gegaan dat het vet vanzelf verdween op weg naar volwassenheid. De laaste jaren rees echter het inzicht dat ook volwassen met een gezond gewicht nog steeds bruin vet hebben. Twee zaken kwamen daarbij aan het licht: bruin vet helpt je op je streefgewicht te komen en te blijven, en je kunt de hoeveelheid bruin vet in je lichaam vergroten. Maar hoe werkt het?

Koel vet

Onderzoekers van Universiteit Maastricht houden zich al een tijdje bezig met de vraag waarom sommige volwassen meer bruin vet hebben dan anderen, of liever,  waarom maken zij wel bruin vet aan en 'de buurman' niet? Lage temperaturen, zo bleek uit Fins onderzoek, spelen daarbij een doorslaggevende rol. Mensen die in koude landen in de buitenlucht werken hebben meer bruin vet dan mensen die binnen werken bij kamertemperatuur. Bruin vetweefsel kan namelijk warmte produceren door de verbranding van vet, in tegestelling tot wit vet.

Het onderzoek van humaan bioloog Wouter van Marken Lichtenbelt van de Universiteit Maastricht en zijn promovendus Guy Vijgen bekijkt hoe dat verder precies werkt en of dat proces mogelijk te beïnvloeden is. Zij bestudeerden tien mensen met ernstig overgewicht, die aan de vooravond stonden van een maagverkleiningsoperatie. Van deze tien bleken er twee actief bruin vet te hebben. Een jaar na de operatie hadden vijf van hen actief bruin vet. Door de operatie verloren ze gemiddeld een kwart aan lichaamsgewicht en kregen het door dit gemis aan isolatie dan ook sneller koud. Da’s op zich logisch. Hoe meer isolerende vetlagen een lichaam heeft, hoe minder snel de noodzaak om bij koude temperaturen de stofwisseling op te stoken om warm te blijven.

Dokter Bibber

Uit hun onderzoek blijkt dus dat bruin vet voorkomt bij slanke mensen en nauwelijks bij mensen met overgewicht. Daarbij draait het om de vraag: is het wellicht mogelijk dat mensen met overgewicht bruin vet kunnen aanmaken zonder drastische maatregelen als operaties? Ook commercieel geen onbelangrijke vraag. Een ‘bruinvetpil’ als afslanker lijkt uiterst lucratief.

Zover is het helaas nog niet. Het enige dat tot nu toe duidelijk is, is dat koude een rol speelt. Maar hoe het proces precies werkt, dat vergt nader onderzoek. Zit je nu al redelijk in de buurt van je streefgewicht, dan kan het geen kwaad je niet al te veel tegen koude te beschermen. Wat vaker bibberen houdt je mogelijk makkelijker slank. Scheelt ook in je maandelijkse energienota. Het onderzoek over bruin vet vind je hier.

Dossiers: