Vitamine D wel of niet slikken?
De discussie over wel of niet vitamine D slikken om besmetting met het Coronavirus te voorkomen ging de afgelopen week flink los in de media. We besloten er zelf in te duiken en kwamen boven met een genuanceerd webbericht over zonlicht, vlees, vette vis en de vraag hoe zelf je vitaminestatus te bepalen. Rustig lezen
Vitamine D wordt door onze huid gemaakt wanneer deze wordt blootgesteld aan zonlicht. Ook onze voeding kan vitamine D leveren. Vooral vette vis, vitamine D--verrijkte margarines, halvarines en in mindere mate vlees leveren vitamine D. Vitamine D is belangrijk voor het behouden van sterke botten en tanden. Vitamine D is echter niet alleen belangrijk voor sterke botten en tanden, maar het vitamine lijkt ook het immuunsysteem een boost te geven en zo beter tegen het Coronavirus ten strijde te kunnen trekken. Als je sommige immunologen mag geloven moet iedereen vitamine D slikken om zo een Corona-infectie beter het hoofd te bieden. Andere deskundigen, met name voedingswetenschappers, zijn er nog niet zeker van dat iedereen zomaar extra vitamine D moet slikken. Maar in hoeverre moet je nu als gezonde fitnesser met dit vitamineduel tussen wetenschappers omgaan?
Vitamine D en luchtweginfecties
Er zijn wel wat aanwijzingen dat extra vitamine D kan helpen tegen het oplopen van een Corona-infectie. Zo blijkt uit een grote, goed uitgevoerde studie in 2017 dat extra vitamine D de kans op het krijgen van een luchtweginfectie iets verlaagt. Vooral mensen met een vitamine D-tekort verlaagden hun kans op het krijgen van een luchtweginfectie het meest. Ook het Coronavirus kan uiteindelijk leiden tot een luchtweginfectie, dus het is een logische stap om te denken dat vitamine D kan helpen om de kans op ernstige klachten te verkleinen.
Echter, er zijn zeer veel virussen die een luchtweginfectie kunnen veroorzaken en je mag niet zomaar de conclusie trekken dat vitamine D ook zal helpen om de kans op een Coronabesmetting te verkleinen. Verder beperkten vooral die mensen die een vitamine D-tekort hadden hun Coronabesmettingskans. Dus extra vitamine D lijkt weinig effectief als je geen tekort hebt.
Minder ziek door vitamine D
Oké. Vitamine D lijkt dan vooral de kans op een Coronabesmetting te verkleinen bij mensen met een vitamine D-tekort. Als je geen tekort hebt, lijk je niet bij te hoeven slikken. Maar hoe zit het als je toch besmet raakt? Kan extra vitamine D er dan voor zorgen dat je minder ziek wordt als je onverhoopt besmet met Corona raakt? Op basis van Spaans onderzoek zou je dat wel denken. De Spanjaarden concluderen dat van de met Corona besmette mensen die actieve metaboliet van vitamine D kregen er minder op de IC belandden. Het onderzoek dat de Spanjaarden uitvoerden was echter erg klein en dat maakt het lastig om harde conclusies op basis van dit onderzoek te trekken.
Wat uit Nederlandse IC-cijfers blijkt, is dat vooral Coronapatiënten met overgewicht op de IC terecht komen. Ook blijkt dat mensen met overgewicht minder vitamine D in hun bloed hebben. Het is dan makkelijk de conclusie te trekken, dat een vitamine D-tekort tot een ernstiger ziektebeloop leidt. Dus toch maar extra vitamine D slikken? Nou, niet zo snel. Wanneer we kritischer naar de vitamine D-status van mensen met overgewicht kijken, blijkt dat ze in totaliteit niet minder vitamine D in hun lijf hebben dan iemand zonder overgewicht. De vitamine D is alleen verdeeld over een groter lijf; vitamine D-verdunning noemen we dat.
Tenslotte worden lage vitamine D-spiegels gevonden bij tientallen ziekten. Wat extra vitamine D hier tegenaan gooien, lijkt een zinvolle strategie om sneller te genezen van die ziekten? Het is echter helemaal niet zinvol. Wanneer we namelijk wat kritischer kijken, dan veroorzaakt een vitamine D-tekort niet de ziekte, maar de ziekte veroorzaakt een vitamine D-tekort. Wanneer je namelijk ziek wordt, word je minder aan zonlicht blootgesteld. En zoals je weet heb je zonlicht nodig om vitamine D aan te maken. Ook eet je misschien net wat minder vette vis, margarine en vlees als je ziek bent, waardoor je minder vitamine D binnenkrijgt.
Dus niet slikken?
Op basis van huidige gegevens lijkt het ons niet zinvol om extra vitamine D te slikken als je geen vitamine D-tekort hebt. Maar hier komt de crux; veel mensen weten niet dat ze een tekort hebben. Vooral wanneer je huid te weinig wordt blootgesteld aan zonlicht door bijvoorbeeld kleding heb je grotere kans om een vitamine D-tekort te ontwikkelen. Ook hebben mensen met een donkere huid een grotere kans om een vitamine D-tekort te ontwikkelen. Onder invloed van zonlicht maakt een donkere huid minder vitamine D aan, dan een lichte huid. Tenslotte is het belangrijk om te weten dat de zonkracht in de herfst- en wintermaanden onvoldoende is om de vitamine D-aanmaak door de huid voldoende te stimuleren.
In dat (zon)licht lijkt het zinvol om dagelijks 10 microgram vitamine D te nemen. Mensen met een donkere huid wordt overigens sowieso geadviseerd om vitamine D te suppleren.Met extra vitamine D verbeter je ook meteen je spierfunctie. Daarnaast is het belangrijk om gezond te blijven leven, want dat is zeker zo belangrijk om de kans op (te) ziek te worden te beperken. Misschien wel belangrijker dan extra vitamine D slikken.
Het voedingscentrum heeft een hele handige tool om te kijken of je genoeg vitamines en mineralen binnen krijgt.