Over verschillende schijven
In oktober 2011 start de informatieorganisatie voor de fitnessbranche, EFAA, twee campagnes die in elkaars verlengde liggen: het Nationaal Beweeg Onderzoek en de Beweeg Promotie Campagne. Bij de laatste is het de bedoeling meer mensen in beweging te brengen en vervolgens te onderzoeken wat de effecten zijn van dat meer bewegen. De Schijf van Drie, geïntroduceerd door het American College of Sports Medicine, dient als richtlijn. Mag het een schijfje meer zijn?
Hoewel er veel onderzoek is gedaan naar de relatie tussen bewegen en gezondheid, is er opmerkelijk weinig onderzoek te vinden naar de effecten van een gecontroleerd fitnessprogramma op fitheid en gezondheid. Daar moet het Nationaal Beweeg Onderzoek verandering in brengen. Dit grootschalige onderzoek wil bij twintigduizend mensen die ‘fitnesseffecten’in kaart brengen. De groep wordt onderverdeeld in mensen die al aan fitness doen, mensen die starten met een fitnessprogramma bij een fitnesscentrum en een controlegroep.
Schijf van Drie
Het fitnessprogramma is gebaseerd op de zogenoemde Schijf van Drie. Dit model, ontwikkeld door het American College of Sports Medicine, is niet helemaal nieuw. De drie pijlers zijn repectievelijk de:
- Nederlandse Norm Gezond Bewegen: 5 dagen per week, 30 minuten per dag recreatief bewegen.
- Fitnorm: 2 keer per week, minimaal 20 tot 30 minuten per keer conditioneel intensief bewegen (sporten).
- Spiernorm: 2 keer per week op niet achtereenvolgende dagen 6 tot 8 spierversterkende oefeningen doen.
De laatste van de Drie is relatief nieuw.
Het werken met een schijf is een didactisch middel dat relatief complexe materie inzichtelijk kan maken. De Schijf van Vijf van het Voedingscentrum is daar een geslaagd voorbeeld van.
Bewegen en gezond eten
‘Gezond eten vormt samen met voldoende bewegen de basis voor een gezond gewicht en lichaam’, luidt de toelichting op de Schijf van Vijf. Daar lijkt de Schijf van Drie echter een beetje te wringen. Er is, volgens onderzoeker Peter Wolfhagen van onderzoeksbureau ActivityWorkx, bij de zelfrapportage door de deelnemers aandacht voor hun eetpatroon, maar het is (nog) niet helemaal duidelijk of de Schijf van Drie ook structureel voedingsadvies bevat. De basis van de Schijf van Drie, ACSM's Exercise is Medicine: A Clinician's Guide to Exercise is daar eveneens niet uitgesproken over. Toch, zoals je vaak op deze website leest, is de calorie-inname een niet te onderschatten factor bij het verbeteren van de fitheid en gezondheid.
Uniek project
Ondanks dat is het een uniek project. Het is voor de eerste keer dat er in Nederland op zo’n grote schaal geprobeerd wordt structureel en op lange termijn gegevens te verzamelen. Daar zit een risico aan, geeft onderzoeker Peter Wolfhagen toe in een interview met het fitnessvakblad Body Biz . ‘Het kan zijn dat uit het onderzoek blijkt dat met de huidige begeleidingsmodellen in fitnesscentra niet met alle modellen en niet op alle onderdelen een significante vooruitgang wordt geboekt door de testpersonen. Dan is dat echter een unieke kans voor de fitnessbranche om de kwaliteit van ons product te verbeteren.’
Meer over het project Bewegen is Medicijn vind je hier.