Zijn SARM’s legaal?
De overheidsorganisaties die de Europese voeding- en supplementenindustrie in die gaten houden hebben de afgelopen maanden opmerkelijk veel meldingen gekregen over webwinkels die middelen verkopen als S4, RAD140 of SR9009. Het zijn sciencefictionachtige namen die steeds bekender beginnen te worden in de fitness- en bodybuildingwereld.
De stoffen waarover dit webbericht gaat zijn in pakweg vijf jaar tijd uitgegroeid tot een probleem van formaat voor de supplementenindustrie. Volgens John Travis, een onderzoeker die is verbonden aan het in tests en analyses gespecialiseerde bedrijf NSF International, moet de sector ze in 2019 nauwlettend in de gaten gaan houden. Ze beginnen nu toch wel erg vaak op te duiken in ‘supplementen’.
En dat is geen goede zaak. Supplementen zijn bedoeld als een aanvulling op ons voedingspatroon, en horen mineralen, vitamines en andere natuurlijke stoffen te bevatten die om wat voor reden dan ook onvoldoende aanwezig zijn in reguliere voedingsmiddelen. Maar in de ‘supplementen’ waarover overheidsorganisaties en experts van de supplementenindustrie zich zorgen maken zitten farmacologische stoffen.
Om het nog wat preciezer te zeggen, het gaat hier om farmacologische stoffen die de spieropbouw zouden moeten stimuleren of de hoeveelheid lichaamsvet zouden moeten verminderen. Stoffen, waarvan je kunt verwachten dat ze aftrek zullen vinden in het sportschoolcircuit. En volgens een Griekse studie uit 2018 gebeurt dat ook. De onderzoekers achterhaalden dat 10 procent van de Griekse fitnessfanaten en bodybuilders die supplementen kopen ook deze farmacologische middelen gebruikt.
SARM’s
Meestal gaat het daarbij om SARM’s als ostarine, LGD-4033, RAD140 of YK11. SARM’s zijn experimentele medicijnen, waaraan farmabedrijven sinds de eeuwwisseling werken. Wetenschappers hopen dat ze ooit een alternatief zullen worden voor testosteron en andere anabole steroïden. SARM’s zouden spieren en botten sterk moeten kunnen houden, maar dan zonder de bijwerkingen die kleven aan de klassieke anabolica. Tenminste, dat is bedoeling. Het onderzoek dat is uitgevoerd met proefpersonen suggereert echter dat het gebruik van SARM’s met dezelfde risico’s gepaard gaat als het gebruik van anabole steroïden.
Op dit moment is er nog geen enkele SARM goedgekeurd voor menselijk gebruik. Dat betekent dat er dus nog geen enkele SARM als medicijn mag worden verkocht, en het is voor veel SARM’s ook nog maar de vraag of dat ooit zal gebeuren. Momenteel voeren bedrijven humane studies uit met de SARM’s ostarine, LGD-4033 en GSK2881078. Of uit die studies zal blijken dat ze veilig genoeg zijn om op de markt te komen valt nu nog niet te zeggen.
Bedrijven bestuderen andere SARM’s, zoals LGD-3303, S-23 en RAD140, nog in dierproeven. Aan humaan onderzoek zijn de bedrijven nog niet toe. Tenslotte zijn er SARM’s waarnaar het onderzoek is stopgezet omdat de bijwerkingen niet opwegen tegen de gewenste effecten. Daartoe behoren YK11 en andarine (ook bekend als S4).
Andere middelen
In de webwinkels die SARM’s verkopen, vind je ook experimentele afslankmiddelen als SR9009 en GW501516. SR9009 stimuleert in dierproeven de aanmaak van mitochondria in de cellen. Omdat mitochondria voedingsstoffen omzetten in energie, verhoogt SR9009 het calorieverbruik. Het is nog niet duidelijk wat voor effect SR9009 op mensen heeft. Humaan onderzoek is nog niet gepubliceerd.
Iets meer bekend is er over GW501516. Simpel gezegd dwingt die stof cellen meer vet om te zetten in energie. Dat klinkt aanlokkelijk, maar bedrijven hebben het humane onderzoek naar GW501516 stopgezet toen duidelijk werd dat de stof de groei van kankercellen stimuleerde.
Iets soortgelijks is er aan de hand met MK677, weer een ander experimenteel medicijn. MK677 moet de aanmaak van groeihormoon vergroten. In humaan onderzoek bleek het echter hartfalen in de hand te werken.
Mag dat allemaal?
Veel webwinkels die deze ‘supplementen’ / medicijnen verkopen zijn Amerikaans. Dat wil niet zeggen dat in de VS SARM’s vrij mogen worden verkocht. De FDA, de overheidsorganisatie die in de VS onder meer verantwoordelijk is voor de veiligheid van supplementen, heeft het publiek gewaarschuwd voor de gevaren van SARM’s en bedrijven opgedragen de verkoop te staken. De FDA zou de handel in deze middelen graag net zo hard willen aanpakken als de handel in anabolica, maar daarvoor zijn nieuwe wetten nodig. Die wetten zitten op dit moment in de pijplijn.
Amerikaanse advocatenbureaus ruiken ondertussen kansen. Ze zijn op zoek naar mensen die ziek zijn geworden door het gebruik van SARM’s, of de nabestaanden van mensen die door het gebruik van SARM’s zijn overleden. Met hen willen ze de producenten en verkopers aanklagen en dwingen om een grote schadevergoeding te betalen.
In Europa is de situatie iets anders. Er zijn in Europa strikte regels voor wat wel en niet in supplementen mag zitten. Brussel beschouwt alle stoffen en extracten die na 1996 op de Europese markt zijn gekomen als novel foods. Novel foods mogen pas op de markt als ze zijn goedgekeurd. Op de websitevan de EFSA kun je vinden welke novel foods zijn goedgekeurd.
Je zult er tevergeefs zoeken naar SARM’s. Nogal wiedes. Farmacologische stoffen mogen volgens de Europese regelgeving niet in supplementen zitten. Ook experimentele farmacologische stoffen, of stoffen waarvan niet duidelijk is of ze nou farmacologisch zijn of natuurlijk, horen wat Brussel betreft niet in supplementen thuis
Optreden
Toch zijn ook in Europa nogal wat webwinkels actief die SARM’s en vergelijkbare middelen verkopen. Volgens Europese autoriteiten worden veel die winkels gerund vanuit Engeland en China, maar is soms ook sprake van winkels die vanuit Nederland opereren. Omdat het gaat om een nieuw probleem, en omdat de autoriteiten hun handen vol hebben aan het beschermen van de Europese consument, zijn er nog maar weinig van deze webwinkels uit de lucht gehaald. Ongetwijfeld gaat dat nog gebeuren. Maar tot die tijd ben je, als je op het web gaat zoeken naar interessante supplementen, helemaal op je eigen gezonde verstand en beoordelingsvermogen aangewezen.
Meer over SARM’s lees je hier en dat ze op de dopinglijst staan hier.