EN  |  FR

Opzouten!

Van de macronutriënten koolhydraten, eiwitten en vetten, hebben koolhydraten de afgelopen jaren weer stevig een ‘bad rap’ gekregen. Ten onrechte lieten we eerder weten. Als er dan toch kritiek geleverd moet worden, kunnen we de schijnwerper beter op natriumchloride zetten, beter bekend als ‘keukenzout’. Niet best voor de bloeddruk, nieren en hart- en vaten, maar een zoute hap maakt ook dat je maar blijft dooreten. Kortom, weer een webbericht dat je beter niet met een korreltje zout kunt nemen.

Het mag geen geheim voor je zijn dat teveel zout niet goed voor je is. Wanneer je zoutinname groter is dan de aanbevolen 6 gram per dag neemt de kans op het ontwikkelen van een hoge bloeddruk sterk toe. Hoge bloeddruk veroorzaakt bijna een derde van het aantal hart- en vaatziekten in Nederland. De gemiddelde Nederlander eet anderhalf! keer zoveel zout als de aanbevolen hoeveelheid. Niet alleen door zout te strooien, maar vooral door verborgen zout in snacks, sauzen, soepen en sommige sportvoedingspreparaten. Teveel zout is ook slecht voor je nieren, niet best voor de maag en houdt meer vocht vast dan je lief is. Hoe je een kop warm water met wat kruiden en een forse schep zout succesvol aan de man kunt brengen, vind je hier.

Calorierijke voedingsmiddelen

Het is bekend dat een energiedichte voeding (veel calorieën per gram voedingsmiddel; bijvoorbeeld marsen, snickers) sneller leidt tot overeten. Vaak krijgt de hoeveelheid vet in de voeding de zwarte Piet toegespeeld als oorzaak van de uitdijende taille. En inderdaad, de vetinname verlagen leidt tot licht gewichtsverlies. Hetzelfde doet overigens ook een koolhydraatarme voeding. Maar een vette energiedichte voeding leidt alleen tot overgewicht als deze hypersmakelijk, oftewel superlekker is. Vooral de combinatie vet en suiker lijkt een dodelijk lekkere combinatie. Al te lekker eten overstimuleert het beloningssysteem in de hersenen op zo’n manier dat het brein hunkert naar een volgend shot superlekker eten. Onderzoekers durven zelfs te beweren dat superlekker eten een verslavende werking heeft. Voormalig FDA topman dr. David Kessler schreef er een spraakmakend boek over, The end of overeating, in het Nederlands vertaald als ‘Laat je niet volvreten’.

Echter, in nieuw onderzoek is niet suiker alleen, of in combinatie met vet, een oorzaak voor onbegrensd overeten, maar ook de hoeveelheid zout in ons eten (wel, of niet in combinatie met vet). 

Zout verlaagt de verzadigingsdrempel

In een elegant opgezet onderzoek van Keast is de totale calorie-inname van verschillende maaltijden bekeken. Deze maaltijden (macaroni met saus) varieerden in zout en vetgehalte: weinig zout/weinig vet, weinig zout/veel vet en veel zout/veel vet. Een maaltijd met veel vet en weinig zout zorgde voor een grotere calorie-inname, dan een zoutloze vetarme maaltijd. Echter, de proefpersonen gaven aan dat ze met deze vette, maar ongezouten maaltijd wel erg vol zaten (verzadigingsgevoel). Dit effect op het verzadigingsgevoel van een ongezouten vette maaltijd verdween, zodra er met de zoutbus werd gestrooid. Proefpersonen werkten gemiddeld 11% meer calorieën naar binnen met zowel de maaltijden die vet en zout waren, als met de magere, maar zoute maaltijden Heb je ooit zo zout gegeten?

Zout in een voedingsmiddel zorgt er dus voor dat we vet minder goed waarnemen en dat we het voedingsmiddel lekkerder vinden. Misschien herken je het effect van zout ook bij jezelf; ongezouten pinda’s worden over het algemeen als minder lekker gewaardeerd dan het gezouten broertje en ook patat zonder zout, is minder lekker dan met zout. Geleidelijk zout verminderen helpt om van de ruim 9 gram zout per dag naar de gewenste 6 gram te gaan. Je ziet er ook gelijk een stuk minder opgeblazen uit. En zoals je snelle suikers kunt weren door minder sapjes, pakjes, fris- en sportdrankjes te drinken, zo kun je je zoutinname verminderen door chips, allerhande snacks, drop en droge soepjes die je middaguurlijke dip moeten bestrijden, in de schappen van de buurtsuper te laten staan. Opzouten met die handel!

Meer over minder zout vind je hier.

Dossiers: