Dood door insuline

1 DEC. 17

Dallas McCarver en Joanna Wilson hebben meer met elkaar gemeen dan dat ze aan bodybuilding deden en op verdacht jonge leeftijd zijn overleden. Journalisten hebben hun dood in verband gebracht met één van de meest riskante dopingmiddelen in het sportschoolcircuit.

Een kwart eeuw geleden was insuline in de farmacologische bodybuilding een geheim spierversterkend wapen, waarvan alleen een handjevol ingewijden op de hoogte waren. Dat veranderde toen in de jaren negentig het internet opkwam, en duizenden bodybuilders, eerst via de nieuwsgroepen en de fora, later via de sociale media, informatie gingen uitwisselen.

Zo kon het gebeuren dat verbaasde Spaanse artsen medio jaren negentig op de spoedeisende hulp het leven moesten redden van een stuiptrekkende en piepjonge bodybuilder van 19 jaar, die zichzelf had geïnjecteerd met zo’n driehonderd eenheden insuline per dag en buiten bewustzijn was geraakt. In de jaren later rapporteerden Duitse en Engelse artsen soortgelijke gevallen, die gelukkig allemaal goed afliepen door de bodybuilders via een infuus glucose toe te dienen. 

Een gevaarlijk hormoon

Insuline is het hormoon dat de cellen van het lichaam – en dus ook de spiercellen - dwingt om glucose op te nemen. Farmacologische bodybuilders gebruiken het om hun spieren te laten groeien, en volgens ingewijden is het gebruik van insuline in de hogere echelons van wedstrijdbodybuilding één van de factoren in de steeds grotere spiermassa in het professionele bodybuilding sinds de jaren negentig. Meervoudig Mister Olympia winnaar Dorian Yates, die heeft toegegeven dat hij zelf insuline heeft gebruikt, vindt trouwens dat insulinegebruik de fysiek van de wedstrijdbodybuilders misschien wel groter heeft gemaakt, maar beslist niet beter.

Maar insuline is ook een gevaarlijk middel. Bij een te hoge dosering, of een onverwacht sterke respons van het lichaam, kan na toediening de concentratie glucose zo ver teruglopen dat vitale cellen in de hersenen onvoldoende brandstof toegevoerd krijgen en afsterven. Als de gebruiker ervoor kan zorgen dat de glucosespiegel snel weer stijgt stijgt – door sportdrank, dadels of andere voedingsmiddelen met snel opneembare koolhydraten te eten – dan veroorzaakt die ‘dip’ in de glucosespiegel geen schade. Maar als dat niet, te laat of onvoldoende gebeurt, dan kan die ‘hypo’ uitmonden in een potentieel dodelijke coma.

Het grote gevaar schuilt in de slaperigheid die insulinegebruikers vaak na hun injectie voelen opkomen. Als ze in slaap vallen tijdens een serieuze ‘hypo’, en dus niet in staat zijn om hun lichaam te voorzien van extra glucose, dan is de kans op een dodelijke afloop niet denkbeeldig. Om die reden waarschuwen op YouTube ervaringsdeskundigen en ondergrondse experts geregeld voor de risico’s van insuline. Hier vind je bijvoorbeeld een video van Dylan Gemelli, die met zichtbare tegenzin zijn volgers informeert over de do’s en vooral de don’ts van het riskante insulinegebruik. Eigenlijk vindt hij insuline zo gevaarlijk dat hij er liever zijn mond over zou houden. 

Studies

Gemelli heeft een punt. Wetenschappelijk onderzoek suggereert dat veel bodybuilders die insuline gebruiken in de problemen komen. In 2012 publiceerde de Amerikaanse farmacoloog Eric Ip, die zich heeft gespecialiseerd in het ondergrondse gebruik van anabole steroïden, bijvoorbeeld een onderzoek onder 41 krachtsporters die insuline als dopingmiddel gebruikten. Bijna zestig procent van de gebruikers had wel eens een hypo meegemaakt, en één gebruiker had tijdens een hypo wel eens het bewustzijn verloren. Het is niet duidelijk hoeveel dodelijke slachtoffers insuline in de sport al heeft gemaakt, maar als je de bodybuildingboards en de websites een beetje volgt dan weet je dat die slachtoffers er waarschijnlijk wel zijn.

Dallas McCarver

Insuline speelde waarschijnlijk een rol bij de dood van Dallas McCarver, die in de zomer van 2017 stierf nadat hij in coma was geraakt en vervolgens stikte in zijn voedsel. McCarver had zichzelf enkele ogenblikken eerder insuline toegediend. In het rapport dat de lijkschouwer onlangs vrijgaf, staat echter dat de 26-jarige bodybuilder een ‘natuurlijke dood’ stierf. Daarbij moet je bedenken dat het voor patholoog-anatomen en artsen verdraaid moeilijk is om dood door insuline aan te tonen. Insuline verdwijnt na toediening snel uit het bloed, ook nadat de dood is ingetreden.

Nog meer doden

McCarvers dood staat niet op zichzelf. In december 2016 overleed de 35-jarige Britse bodybuilder Ghent Wakefield. Enkele jaren had Wakefield een professioneel worstelaar willen worden, maar een afgescheurde biceps stak daar een stokje voor. Volgens Engelse media gebruikte Wakefield insuline omdat hij hoopt daarmee zoveel spieren op te bouwen dat hij kon terugkeren in de worstelsport. Toen vrienden alarm sloegen omdat Wakefield zijn telefoon niet meer opnam en geen berichten meer beantwoordde, vond zijn huisbaas hem dood in zijn woning. De arts die het lichaam van de bodybuilder onderzocht, vermoedde dat Wakefield was verrast door een insulinecoma, maar kon dat niet met honderd procent zekerheid zeggen.

Die onduidelijkheid is er ook rond het overlijden van de Amerikaanse bodybuildster Joanna Wilson in de zomer van 2016, de Engelse bodybuilder en sportschoolhouder Philip Wasdell in 2012, de dood van Serge Nubret in 2011 en het overlijden van de Schotse strongwoman Louise Nuttall-Halliwell in 2002. Maar in al die gevallen speelde het gebruik van insuline een rol. 

Als je maar weet wat je doet?

Wetenschappelijke studies en berichtgeving van zowel de grote media als de media voor bodybuilders wijzen allemaal in dezelfde richting: het gebruik van insuline is bloedlink. Dat vond zelfs Rich Piana, de bodybuilder die via de sociale media een miljoenenpubliek aan zich wist te binden. “Insuline kan je einde worden”, vertelde de onlangs overleden Piana in 2014 in een YouTube-video. “Insuline is dodelijk. Maar als je weet wat je doet, en als je weet dat je voor elke eenheid geïnjecteerde insuline tien gram koolhydraten moet eten – of twee of drie keer zoveel, zoals ik doe – dan is er geen enkel gevaar.”

Dat het met de gevaren van insuline wel meevalt als je maar weet wat je doet, betwijfelen we, Rich. Atleten als Dallas McCarver en Joanna Wilson zullen heus wel van de hoed en de rand hebben geweten. Maar voor de rest zijn we het helemaal met je eens.