Het hele beest
Het paleodieet, eten als onze prehistorische voorouders, werd een jaar of 10-15 geleden populair in fitness. Inmiddels zijn er diverse varianten van het paleodieet in omloop, waarvan het ultracarnivore dieet van de dubbelgespierde krachtmens en fitness influencer Brian Johnson aka ‘The Liver King’ op dit moment wel de meeste aandacht trekt. We leggen zijn dominante voedingsadviezen onder het vergrootglas.
Voeding is meer dan calorieën tellen en kijken welke kant de energiebalans uitslaat. Voeding is een levensstijl. De voorstanders van het oorspronkelijke paleodieet (oerdieet) menen niet alleen dat de moderne mens teveel zetmeelrijke koolhydraten en zuivel eet, maar ook te weinig beweegt, en dat het hectische leven in de grote stad met zijn 24/7 economie niet past bij de jager/verzamelaars gemeenschappen van onze prehistorie. Die scharrelmens at scharrelkip en geen plofkip. Nu valt er voor een en ander (veel bewerkte voeding, weinig beweging, druk-druk-druk) best wat te zeggen, maar je moet het niet overdrijven. Enter, de Liver King volgens wie mensen the baddest mamalian predators zijn die ooit op deze aarde hebben geleefd, maar door al die pasta en patat diepgezonken zijn. Hoogste tijd voor het hele beest, van kop tot staart, merg en been, hoorns en hoeven.
Prehistorische voeding
Het ultracarnivore dieet is betrekkelijk nieuw en populair gemaakt door de Liver King en is onderdeel van een leefstijl bestaande uit 9 punten. Die leefstijl bestaat dus niet alleen uit een voedingsadvies, maar onder andere ook uit beweeg-, slaap- en sociale adviezen en blootstelling aan koude en hitte. De geadviseerde voeding moet bestaan uit met name dierlijke eiwitrijke producten, liefst rauw geconsumeerd. Eieren consumeer je alleen van vrij in het wild rondscharrelende kippen die geen antibiotica of andere middelen krijgen. Eiwitrijke dierlijke producten leveren volgens de Liver King veel mTOR op, een enzym dat kort door de bocht genomen spiereiwit opbouwt en dus de spiergroei bevordert. Maar mTOR zit echter in elke spiercel, door mTOR-rijk voedsel te consumeren gaan je spiercellen niet meer van dit enzym bevatten. Nee, door krachttraining te doen en voldoende eiwitten te eten, wordt mTOR aangezwengeld, niet door mTOR-rijk voedsel te eten
Samengevat zegt de Liver King dat je moet leven en dus ook moet eten als onze vroege prehistorische voorouders deden. En volgens de Liver King aten die jager-verzamelaars vooral heel veel (orgaan)vlees; liefst rauw.
Als we echter naar de wetenschappelijke literatuur kijken en nagaan hoe onze vroege voorouders; de jager-verzamelaars aten, dan blijkt die vleesconsumptie wel mee te vallen. Zo werd respectievelijk 35%, 35% en 30% van de energie-inname van de jager-verzamelaars geleverd door vet, koolhydraten en eiwitten. Zou het dieet van de jager-verzamelaars grotendeels uit vlees bestaan dan zou de energie met name door vet en eiwitten geleverd worden en zou het energiepercentage koolhydraten veel lager zijn. Vroegere jager-verzamelaars hadden weliswaar een eiwit- en vetrijk dieet, maar kregen ook behoorlijk wat koolhydraten binnen. Fruit, knollen en wortels leverden het leeuwendeel aan koolhydraten. En door voedsel te koken (ja ook vlees!) werd het beter verteerbaar, waardoor voedingsstoffen beter door het spijsverteringsstelsel werden opgenomen en kwam er meer energie beschikbaar voor het brein dat veel calorieën nodig heeft om te functioneren. Door voedsel te koken, kwam er dus meer energie beschikbaar voor het brein dat die energie gebruikte om in grootte toe te nemen. Gekoppeld aan de toename van de grootte van het brein, nam ook de rekenkracht van het brein toe. Essentieel voor de survivalwaarde.
Voor- en nadelen van een volledige vleesvoeding
Vanuit prehistorisch perspectief lijkt er weinig te kloppen van het carnivoordieet. Dat betekent echter niet per definitie dat het zinloos is om een carnivoordieet te volgen. We kunnen namelijk ook vanuit voedingskundig perspectief het carnivoordieet wegen. En het carnivoordieet levert ongetwijfeld voldoende hoogwaardige eiwitten, veel makkelijk opneembaar ijzer en zeker voldoende vitamine B12. Ook adviseert de Liver King om ultrabewerkte voeding te laten staan en daar zijn wij het roerend mee eens. Echter, de Liver King lijkt ook wel de plank mis te slaan. Want hoewel er geen langdurig onderzoek is verricht naar de effecten van het carnivoordieet op de gezondheid, durven we toch te beweren dat je met het carnivoordieet voedingskundig gezien niet het allerbeste vlees in de kuip hebt. Zo kan wanneer je veel lever eet de vitamine A-consumptie gevaarlijk hoog worden en leiden tot vitamine A-vergiftiging. Oke, kun je dan denken, dan eet ik toch geen lever, maar dan blijft overeind dat een carnivoordieet als dat van de Liver King geen vezels en koolhydraten maar wel veel verzadigd vet levert. En vezels zijn gunstig voor je gezondheid. Wil je weten waarom, klik dan hier. Als je verder vaak kiest voor vet vlees, dan wordt de inname van verzadigd vet wel erg hoog. Nu wordt door sommige mensen beweerd dat verzadigd vet niet het risico op hart- en vaatziekten verhoogt. Er zijn echter veel wetenschappelijke aanwijzingen dat verzadigd vet wel degelijk het risico op hart- en vaatziekten verhoogt. Wil je daar meer over weten, kijk dan eens hier en hier.
Nu zijn rauwe lappen vlees en rauwe lever niet ieders favoriete voeding, maar wil je het volop vleesdieet van de Liver King toch volgen, maar dan gebakken, gekookt, gegrild en gezouten, dan zit je al gauw hoog in je natrium (onderdeel van zout) en is je koolhydraatconsumptie erg laag. Dat bevordert de sportprestaties niet, zeker niet als je er ook lean and mean wilt uitzien. Voor je het weet zit er weinig energie meer in de tank.
Kortom een stukje vlees in een overwegend plant based voedingspatroon levert essentiële voedingsstoffen, is een stuk gezonder (geen bewerkt vlees!) en beter voor mens en milieu. Enne, we waren ook niet het meest dominante zoogdier op de aarde geweest zonder planten en het vuur.
Over koken gesproken, de Liver King ligt tegenwoordig aardig onder vuur omdat hij tegen zijn eigen principes zondigt.