Waken voor de waakvlam
We moeten zuinig zijn met energie, maar als je van je smulrol of zwemband af wilt, dan moet je die thermostaat niet lager maar hoger zetten. En flink hoger ook, want je moet diep in de voorraadschuren van je energiereserves duiken. Dat doe je door een combinatie van meer bewegen en minder eten. Vooral het laatste, want voor afslanken blijft voeding de sleutel. Maar net als je lekker bezig bent, lijkt de vetverbranding op spaar te gaan en nog meer bewegen en minder eten kan contraproductief werken. Hoe je die neerwaartse spiraal kan voorkomen lees je in dit webbericht.
Het is een bekend gegeven: ga je fors in de calorie-inname snijden, dan neemt je ruststofwisseling af. Je komt in de zogenaamde spaarstand. Lang werd gedacht dat deze daling van de ruststofwisseling voornamelijk wordt veroorzaakt door het verlies van spiermassa, want spiermassa is de motor van een hoge ruststofwisseling. Toch biedt de afname van spierweefsel maar een gedeeltelijke verklaring voor die daling van je ruststofwisseling. Want ook al blijft je spiermassa op peil, toch zet de daling in de ruststofwisseling onverbiddelijk in. Er is dus nog een ander mechanisme verantwoordelijk voor deze daling in energieverbruik. Het heet adaptieve thermogenese.
Warmteproductie
Thermogenese staat voor warmteproductie. Wil je lichaam warmte produceren, dan moet er brandstof voorhanden zijn. Met andere woorden, de energieproductie in de vorm van warmte gaat omlaag als je langdurig gaat snijden in de calorie-inname. Bekend met het verschijnsel dat je het op een gegeven moment altijd koud hebt, als je ‘op dieet bent’? Grote kans dat je lichaam de warmteproductie stevig omlaag heeft gebracht en in de adaptieve thermogenese is geschoten. Niet zo fijn, want dat betekent dat afvallen steeds moeizamer gaat en als extraatje beginnen je vetcellen signalen naar je hersenen te sturen: ‘Vul mij, want ik ben zo leeg!’ Moeilijk om daar niet aan toe te geven.
Minder én moeilijker
Deels wordt dat moeizamer afvallen verklaard door het feit dat een minder ‘omvangrijk’ lichaam gewoonweg minder calorieën nodig heeft. Wanneer de calorie-inname waarmee aanvankelijk een flink gewichtsverlies optreedt, steeds dichter bij je daadwerkelijke caloriebehoefte komt, val je steeds trager af. Lullig, maar logisch. Het verklaart echter maar voor een deel waarom afvallen steeds moeizamer gaat. Dat moeizame afvallen kan overigens langzaam maar ook snel optreden, afhankelijk van hoe sterk je in je calorieën gaat snijden en hoe hard je het lichaam laat schrikken en het energieverbruik in de spaarstand schiet.
Maar er gloort hoop aan de horizon en komt in de vorm van een dieetpauze.
Pauzedieet
Australische onderzoekers publiceerden namelijk in het toonaangevende wetenschappelijke tijdschrift International Journal of Obesity baanbrekend onderzoek. Daarin beschrijven zij hoe mensen erin slaagden om in 16 weken op dieet 9 kilogram af te vallen. Worden die 16 dieetweken echter om de 2 weken door een pauze van 2 weken onderbroken (dus 2 weken dieet volgen, 2 weken geen dieet, 2 weken dieet, 2 weken pauze, etc…), dan vielen mensen ruim 14 kilo af!
Daarnaast, en dat is wellicht nog belangrijker, bleven de mensen die een pauze namen van hun dieet veel beter op gewicht. Het is daarbij belangrijk op te merken dat in de 2-wekelijkse pauze de energie-inname voor een energiebalans zorgde; mensen mochten het dus niet op een ‘vreten’ zetten.
Tenslotte, en dat is het allerbelangrijkste, was de ruststofwisseling van de pauzediëters veel minder gedaald, ondanks dat ze dezelfde hoeveelheid spiermassa hadden verloren als mensen die continue op dieet waren. De 2-wekelijkse pauze zorgt er dus voor dat je lijf niet in de spaarstand schiet, je meer afvalt en beter op gewicht blijft.
Geen weekendpauze
Nu denk je misschien; ja ik neem ook pauze van mijn dieet in de weekenden, want het weekend is voor mij heilig. Toch lijkt deze periode niet lang genoeg te zijn om de adaptieve thermogenese te ontwijken. Daarvoor moet je toch minimaal een week pauze nemen van je dieet. En, beste slackers, het zei hier nogmaals gezegd: pauzeren betekent hier in ‘energiebalans’ blijven, dus niet méér eten dan je nodig hebt om op gewicht te blijven. Dat wil vooral in het weekend nogal eens vergeten worden.
Tot slot nog een woordje over de thermostaat in de woning lager zetten, een beetje bibberen van de kou helpt om extra vet te verbranden. Wel even met je vriendin afstemmen.