DMAA gaat, higenamine komt
Het doek voor DMAA, een stimulerende stof in pre-workoutpreparaten en afslanksupplementen, is gevallen. Supplementenmakers gingen op zoek naar een vervanger. Daarom vind je nu in producten als Alpha T2, Alphamine, Jack3D Micro en OxyElitePro geen DMAA meer, maar higenamine. En wat voor stof is dat nou weer?
Higenamine heet ook wel norcoclaurine, nor of demethylcoclaurine. Het is een verbinding die van nature voorkomt in Aziatische planten. Je vindt hem bijvoorbeeld in de zaden van de Lotusbloem. Die zijn eetbaar. Dat geldt niet voor de sierplant Aconitum carmichaelii, die je misschien beter kent als Monnikskap. Extracten van die plant zijn behoorlijk giftig, maar ook in zijn stengels zit higenamine.
In de Romeinse tijd en in de Middeleeuwen maakten gifmengers dankbaar gebruik van Aconitumextracten om hun tegenstanders uit de weg te ruimen, maar higenamine zelf is niet giftig, als je dierstudies mag geloven. In een toxicologische dierstudie die Taiwanese onderzoekers in 1997 publiceerden in Planta Medica overleed geen enkele muis bij een inname van twee gram higenamine per kg lichaamsgewicht. Het menselijke equivalent van die dosis zou ongeveer dertien gram zijn. De maximale dagelijkse inname ligt waarschijnlijk lager. En nou maar hopen dat de supplementenmakers zuivere extracten gebruiken…
Beter presteren?
Studies waarin higenamine sporters beter laat presteren of het afslanken versnelt hebben we niet kunnen vinden, maar volgens het fundamentele onderzoek dat we wel hebben gevonden zijn die effecten niet onmogelijk. Volgens humane studies uit de jaren tachtig van de vorige eeuw laat higenamine het hart krachtiger en sneller samentrekken, en in 2008 toonden Chinese onderzoekers aan dat higenamine zich in cellen kan vastmaken aan de beta-2-adrenoreceptor.
Via adrenoreceptoren kunnen natuurlijke pephormonen als adrenaline hun werk doen, net als dopingmiddelen als clenbuterol en salbutamol. Salbutamol werkt weliswaar krachtiger dan higenamine, maar net als salbutamol verwijdt higenamine de luchtwegen.
Of dat ook betekent dat je door higenamine sneller kunt rennen of meer lichaamsvet verliezen, is nog maar de vraag. Inderdaad, stoffen die de beta-2-adrenoreceptor activeren, stimuleren de vetcellen om hun inhoud af te staan aan de bloedbaan, maar volgens dierstudies breekt het lichaam higenamine snel af. Of dat proces zo snel verloopt dat sporters niets aan higenamine hebben weten we niet.
Slim
We weten wel dat de chemicus die op het idee kwam om higenamine in supplementen te stoppen een slimmerd was. Veel energie- en afslankproducten bevatten stimulerende bestanddelen die bloedvaten een beetje dichtknijpen. Dat maakt ze voor sporters zo riskant. Afgaande op de reageerbuisstudies en dierstudies heeft higenamine dat effect niet. Sterker, het lijkt erop dat higenamine de bloedvaten juist wijder maakt doordat het de vaatwanden ontspant. Koreaanse onderzoekers hebben zelf wel eens voorgesteld om erectiemedicijnen op basis van higenamine te ontwikkelen.
Extra gevaarlijk
Higenamine remt de bloedstolling. Nu kun je, als je medicijnen gebruikt, beter geen supplementen gebruiken, omdat je vaak niet weet hoe hun wisselwerking uitpakt. Maar als je bloedverdunners, antistollingsmiddelen of andere medicijnen voor hart en bloedvaten gebruikt, dan is higenamine extra riskant.
Dopinglijst
Al met al lijkt higenamine een riskant middel. Misschien dat we later, als er humane studies beschikbaar zijn, zullen concluderen dat higenamine net zo veilig is als – we noemen maar wat – groene thee. Maar op dit moment vinden we dat we nog te weinig weten over higenamine. Een middel dat een sterk effect heeft op hart en bloedvaten, en misschien ook nog afkomstig is uit een gevaarlijke plant, hoort niet in een supplement, vinden we.
Mocht jij daar anders over denken, dan kunnen we je misschien nog overhalen om higenamine even te laten voor wat het is als we je vertellen dat higenamine hoogst waarschijnlijk een dopingmiddel is. Toen we dit schreven stond higenamine nog niet met name op de dopinglijst van de WADA. Dat zou wel eens kunnen veranderen. “Alle beta-2-agonisten, inclusief alle optische isomeren (zoals d- en l-) wanneer relevant, zijn verboden”, zegt de WADA. En “alle beta-2-agonisten”, daar hoort higenamine ook bij…