Hoed U voor het weekend
Nee, er is niks mis met het weekend. Een mens heeft recht op ontspanning en ‘all work and no play makes Jack a dull boy’, zegt een bekend Engels spreekwoord. Toch moeten we oppassen dat we van het weekend niet één grote braspartij maken en ons al happend en zuipend richting de nieuwe week werken. Kortom, we moeten van de bierfiets niet het nationale vervoersmiddel maken.
Er wordt vaak gedacht dat je geleidelijk aan dik wordt, doordat je dagelijks iets meer calorieën eet dan je er verbrandt. Het gevaar van een kilo per jaar wordt het wel genoemd, waarin verwezen wordt naar een oude campagne van het voedingscentrum. Een oude volkswijsheid sluit daar op aan door te stellen dat je niet dik wordt tussen Kerst en Oud en Nieuw, maar tussen Nieuwjaar en Kerst. Toch blijkt uit onderzoeken van 2000 en 2008 dat dit niet waar is. Gewichtstoename gaat helemaal niet geleidelijk, maar eerder schoksgewijs, waarbij vooral de decemberfeestdagen en weekenden de oorzaak zijn voor de uitdijende taille. Heb je ooit een dieet gevolgd en daarbij gedisciplineerd gesport, dan weet je wellicht uit eigen ervaring dat de weekenden en feestdagen het volhouden van een dieet moeilijk maken. We gaan eens nader bekijken wat de gemiddelde gewichtstoename na een weekend is bij bankbintjes en wat het effect van een trainingsprogramma en een afvaldieet op deze gewichtstoename. Ook gaan we in op het effect van de feestdagen op onze knellende broekriem. We sluiten af met praktische tips om niet voortdurend in gevecht te hoeven met de weegschaal.
In weekenden eten we meer en bewegen we minder
Mensen die niet sporten en geen dieet volgen, eten op een doordeweekse dag 180 calorieën per dag minder dan dat ze er verbranden. Daardoor vallen deze mensen ongeveer 20 gram per doordeweekse dag af. Goed nieuws? Nee, helaas! In het weekend wordt deze gewichtsafname teniet gedaan. Dan eten dezelfde mensen per weekenddag 540 calorieën (de calorieën van een halve zak chips) meer dan ze er verbranden. Daardoor komen dezelfde mensen gemiddeld 60 gram per weekenddag aan! Een weekend leidt dus tot een gewichtstoename van 120 gram.
Wanneer we deze gewichtstoename van het weekend verrekenen met het doordeweekse gewichtsverlies, dan is de netto gewichtstoename (120 gram minus 100 gram=) 20 gram per week. Over een heel jaar zorgen de weekenden (52 x 20 gram) gemiddeld voor een kilo extra vetmassa. Deze gewichtstoename in de weekenden komt met name door een hoge energie-inname op zaterdag en een totaal gebrek aan sportactiviteiten op zondag.
Diëters en sporters doen het beter!
Mensen die een dieet volgen, vallen ook af in de doordeweekse dagen. Het gewichtsverlies stagneert echter in de weekenden. Maar mensen die een dieet volgen worden niet zwaarder in de weekenden in tegenstelling tot mensen die geen dieet volgen. Mensen die dus een dieet volgen vallen per saldo wel af!
Mensen die dagelijks sporten, vallen ook af tijdens de doordeweekse dagen, maar komen aan in de weekenden. Per saldo lukt het echter de sporters ook om af te vallen, mits ze het zeer langdurig volhouden. Het is dus niet noodzakelijk om een dieet te volgen om af te vallen, mits je veel sport en niet het sporten compenseert met veel snacken in de weekenden.
Feestmaanden
Vaak wordt gezegd dat je niet dik wordt tussen Kerst en Oud- en Nieuw, maar tussen Nieuwjaar en Kerst. Hiermee wordt bedoeld dat het niet uitmaakt als je jezelf in de decembermaand tegoed doet aan de speculaaspoppen, strooigoed, kerstkransjes, oliebollen en champagne als je de rest van het jaar jezelf maar in toom houdt. Maar wat ooit de gezellige feestdagen aan het eind van jaar waren, is uitgegroeid tot twee volledige feestmaanden, waarin de lokale middenstand alles uit de kast haalt om de consument tot groots en meeslepend consumeren te bewegen. En dat lijkt steeds beter te lukken.
Uit een Amerikaans onderzoek blijkt namelijk dat de gewichtstoename in de laatste zes weken van het jaar voor de helft bijdroeg aan de totale gewichtstoename over datzelfde jaar. De gemiddelde gewichtstoename over een heel jaar in dat onderzoek bedroeg 0,75 kg, maar in de laatste zes weken van het jaar werd de eindsprint ingezet en werden de mensen gemiddeld 0,37 kg zwaarder. Vooral de mensen die eigenlijk wel een pondje konden missen gingen voor een massasprint en kwamen meer dan 2,3 kg aan in de laatste 6 weken van het jaar!
Praktische tips
De praktische tips die we hier willen geven, zijn voor de serieuze sporter bekend. Als je je vetmassa in toom wil houden, vermijd dan energiedichte voedingsmiddelen (chips, chocolade, alcohol, koek, gebak, etc), suikerhoudende frisdrank, eet dagelijks veel magere eiwitrijke producten, groente en fruit EN sport dagelijks, terwijl je dagelijks ook zoveel mogelijk van en naar school/werk fietst en loopt.
De beste manier om niet in de verleiding te komen om calorierijk voedsel te eten, is om het niet te kopen! Haal dus niet de zakken chips en snacks voor het weekend in huis, maar eet hetzelfde als door de week. Kortom, we pleiten energetisch voor een minder grote overgang van doordeweeks naar weekend. En nee, daar word je heus niet saai van.