Jojo-effect door jojo-gen?
Het jojo-effect is een bekend fenomeen bij mensen die afgevallen zijn. Daar zijn verschillende verklaringen voor. Onderzoekers van Universiteit Maastricht kwamen onlangs met een nieuwe verklaring. Een bepaald gen blijkt ook een rol te spelen. Hoe het precies werkt, is nog niet duidelijk. Wel dat magere eiwitten en koolhydraten met een lage glykemische index een steun in de rug zijn in de strijd tegen overgewicht.
‘De grootste dieetstudie ter wereld’ wordt het DiOGenes onderzoek wel genoemd. Er doen acht onderzoekscentra aan mee, waaronder onderzoeksschool NUTRIM van Universiteit Maastricht. Eind vorig jaar werd een eindrapport gepubliceerd. Daar bleek onder meer uit dat de huidige voedingsrichtlijnen overgewicht onvoldoende lijken te bestrijden. Meer aandacht voor eiwitten en koolhydraten met een lage glykemische index maken het makkelijker om op gewicht te blijven. Hierover schreven we al eerder.
In de genen
In het kader van hetzelfde onderzoek keek Dr. Ping Wang uit de onderzoeksgroep van prof. dr. Edwin Mariman van de Universiteit Maastricht (onderzoeksschool NUTRIM) naar de rol van ACE, een bepaald enzym dat betrokken is bij de bloeddruk, en het effect daarvan op het jojo-effect. De studie werd in februari gepubliceerd in het wetenschappelijk online tijdschrift PLoS ONE. Het onderzoek werd eind oktober vorig jaar voor publicatie aangeboden.
Het bloed van een groep vrouwen werd onderzocht op stoffen die kunnen voorspellen of iemand kans maakt op jojoën. De onderzoekers keken naar 34 bloedfactoren. Bij een deel van de vrouwen bleek dat de concentratie van het eiwit angiotensine I converterend enzym (ACE) een belangrijke factor was voor gewichtstoename na het staken van het dieet. Deze voorspelling bleek verder ook sterk afhankelijk van de concentratie van een tweede factor in het bloed: fibrinogeen, een eiwit dat in de lever wordt gemaakt en een rol speelt in de bloedstolling.
Hoe dit alles precies werkt wordt nog verder onderzocht, maar Wang vermoedt dat op basis van deze gegevens een betrouwbare test kan worden ontwikkeld die van waarde kan zijn in de strijd tegen overgewicht. Meer over het DiOGenes onderzoek vind je hier.
Tot nader order
Het onderzoek naar overgewicht en alle factoren die daarbij een rol spelen is een ingewikkeld vraagstuk, maar voor wie praktisch aan de slag wil om af te vallen, hebben twee methoden van aanpak in ieder geval zin: het verhogen van de (magere) eiwitconsumptie en het inzetten van krachttraining om tenminste afbraak van spiermassa te voorkomen. Dat is een stuk verstandiger dan domweg op dieet gaan en twee keer per week op een loopband gaan staan. Het is ook een stuk gezonder.