SARM’s, de anabole ziekmakers in illegale supplementen
Onderzoekers en artsen die veel met krachtsporters werken luiden de alarmklok. Zij constateren dat het gebruik van SARM’s, de experimentele medicijnen die in de nabije toekomst misschien testosteron en andere anabole steroïden gaan vervangen, zich als een olievlek aan het uitbreiden is over fitness en bodybuilding.
Nee, natuurlijk mogen SARM’s niet in supplementen zitten. In supplementen horen vitamines, mineralen, vetzuren, aminozuren en misschien wat ongevaarlijke plantaardige extracten te zitten, geen medicijnen, en al helemaal niet als ze nog nauwelijks onderzocht zijn. Maar sommige piraten in de supplementenindustrie denken daar anders over. In de Verenigde Staten, maar ook in andere landen, zijn tientallen supplementenbedrijven actief die SARM’s als ‘supplement’ verkopen, en via het internet wereldwijd honderdduizenden sporters bereiken. De Amerikaanse FDA is daar niet blij mee, en de fatsoenlijke Amerikaanse supplementenbedrijven ook niet.
Zowel de overheid als de bonafide bedrijfstak proberen de rotte appels uit de mand te halen, maar tot dusver met weinig succes. En dus komen als supplement vermomde SARM’s via het internet ook terecht in onze contreien. Griekse onderzoekers publiceerden in het voorjaar van 2018 nog een studie, waarin ze becijferden dat bijna 10 procent van de jonge sporters die supplementen gebruiken ook wel eens producten met SARM’s, cardarine of andere experimentele medicijnen kochten.
‘Volstrekt veilig’
Volgens de makers van die supplementen, en sommige zelfbenoemde ‘experts’ op het web, is dat geen enkel probleem. Want, zo beweren ze bij hoog en laag, SARM’s zijn veilig. Ze hebben geen bijwerkingen. En soms kunnen ze inderdaad wetenschappelijke studies uit hun anabole hoed toveren die dat moeten bewijzen. Neem nou Enobosarm, ook wel bekend als MK-2866, GTx-024 en ostarine. De bedenkers van Enobosarm hebben in een trial een dagelijkse dosis van 3 milligram Enobosarm aan mannen en vrouwen gegeven, en gezien dat bij die dosis de bijwerkingen binnen de perken bleven. De totale testosteronspiegel bij de mannen zakte wel een beetje, maar die afname mag geen naam hebben. Bij 20 procent van de proefpersonen had de lever moeite met het verwerken van het nieuwe middel, maar serieuze leverschade of geelzucht trad niet op. Zorgwekkender was dat Enobosarm de cholesterolspiegel verslechterde, maar ook die afwijking was in ieder geval op de korte termijn niet alarmerend.
Supplementenlogica
Kijk eens aan, zeggen de foute supplementenmakers: Enobosarm is veilig. Dat blijkt uit een wetenschappelijke studie. En dus adviseren ze sporters die spieren willen opbouwen om dagelijks 20-30 milligram Enobosarm te slikken. Tien keer zoveel als de dosis die beproefd is in de klinische studie. Je kunt je dan natuurlijk afvragen of in die dosis Enobosarm nog steeds veilig is.
Maar goed, Enobosarm is in ieder geval nog getest op mensen. In ‘supplementen’ zitten soms ook SARM’s die uitsluitend zijn getest op proefdieren. RAD140 bijvoorbeeld, dat je misschien ook kent als Testolone. In dierproeven is het een veelbelovend spieropbouwend middel. De dosis van 20-30 milligram per dag, die websites adviseren aan sporters die sterker en gespierder willen worden, is berekend op basis van proeven met apen.
Productiefouten
Een ander risico van SARM’s in ‘supplementen’ is dat ze niet zijn geproduceerd door farmaceutische bedrijven. Ze zijn afkomstig van Aziatische producenten van bulkchemicaliën, die de ene keer goed werk leveren en de andere keer niet – en dan allerlei verontreinigingen vergeten weg te zuiveren. Dat ontdekte de Duitse biochemicus Mario Thevis, toen die enkele jaren geleden een paar potjes met de SARM S4, ook wel bekend als Andarine, analyseerde. In dat product zaten grote hoeveelheden van een stof die lijkt op S4, vrijkwam tijdens de productie van S4 en die de fabrikant eigenlijk had moeten wegzuiveren.
S4 bleek overigens nachtblindheid te veroorzaken, die gelukkig weer verdween nadat het gebruik was gestaakt. In hoeverre die bijwerking het gevolg was van de door Thevis ontdekte verontreinigingen is nooit goed uitgezocht.
Zieke gebruikers
Je kunt op je vingers natellen dat het gebruik van SARM’s niet zonder risico’s is. Terwijl op het internet goeroes en piratenbedrijven blijven beweren dat SARM’s volstrekt veilig zijn, worden er wel degelijk mensen die SARM’s gebruiken ziek. Artsen die met fitnessers, bodybuilders en andere krachtsporters werken, zien ze geregeld in hun praktijk. Eén van die artsen is de Amerikaanse endocrinoloog en powerlifter Thomas O’Connor, co-auteur van William Llewellyn’s Anabolic 2017, die zich heeft gespecialiseerd in het behandelen van anabolengebruikers.
In een recent interview met de New York Times vertelde hij dat hij sinds 2010 “honderden, misschien wel meer dan duizend” mannen had gezien die SARM’s hadden gebruikt. Meestal slikten die mannen ook nog andere middelen, en dus was het vaak moeilijk om vast te stellen waardoor ze in de problemen waren gekomen. Maar die problemen waren er wel degelijk. O’Connor zag mannen met een verslechterde cholesterolspiegel, aangetaste levers, seksuele problemen, haaruitval, acne en agressie.
“Ik vertel die mannen altijd hetzelfde”, verzucht O’Connor. “Deze stoffen zijn illegaal, en geen arts weet of en hoe je ze zou moeten gebruiken. Deze stoffen zijn gevaarlijk. Dus neem ze gewoon niet.”
Meer over farmacologische stoffen in supplementen lees je hier.