EN  |  FR

Onvruchtbaar en minder mans door anabolen

Je kunt geen kinderen meer verwekken en je lichaam is niet meer in staat voldoende testosteron te produceren. Die bijwerkingen van het gebruik van anabolen zijn waarschijnlijk misschien wel de meest voorkomende, vermoeden experts. Voor alle mannen die later vader willen worden, en erover zitten te dubben of ze anabole steroïden gaan gebruiken, zet Eigen Kracht de beschikbare kennis op een rijtje.

Okee, okee. We weten niet honderd procent zeker dat endocrinologische bijwerkingen bij anabolengebruikers vaker voorkomen dan, pak hem beet, de cardiovasculaire. Of de psychiatrische. We baseren dat vermoeden op de visie van experts in het veld, zoals de endocrinoloog Pim de Ronde, de drijvende kracht achter de  Anabolenpoli. De Ronde, die ondertussen meer dan honderd gebruikers en ex-gebruikers heeft bestudeerd, ziet bij hen vooral endocrinologische bijwerkingen. En al zo’n tien jaar geleden trokken Duitse artsen dezelfde conclusie, in een onderzoek waarin de Duitsers een groep mannelijke anabolengebruikers vergeleken met een groep ex-gebruikers.

Bij de gebruikers vonden de Duitsers hoge concentraties van leverenzymen, die verklappen dat de lever van de gebruikers het moeilijk had, maar bij de ex-gebruikers was die situatie inmiddels alweer genormaliseerd. Iets soortgelijks gold voor de cholesterolhuishouding, nog steeds de belangrijkste voorspeller van iemands kans op een hart- of vaatziekte. De effecten van anabole steroïden  op de lever en hart- en bloedvaten waren dus omkeerbaar.

Lage testosteronspiegel

Maar de artsen ontdekten ook dat bij de ex-gebruikers niet alle bijwerkingen van de anabole steroïden waren verdwenen. Anabole steroïden verlagen de natuurlijke aanmaak van testosteron, en kunnen die aanmaak zelfs volledig stopzetten. En dat effect was bij de ex-gebruikers nog steeds zichtbaar.

Een paar ex-gebruikers hadden een aanmaak van testosteron die beneden het niveau lag dat artsen voor mannen aanvaardbaar vinden. Bovendien viel het de artsen op dat vrijwel alle andere ex-gebruikers die vrij lage testosteronwaarden hadden. Hoewel ingrijpen om medische redenen niet nodig was, had hun anabolengebruik wellicht hun natuurlijke aanmaak van testosteron verlaagd, vermoedden de artsen.

Als je kennis over anabole steroïden uitsluitend komt uit de handleidingen voor anabolengebruikers, of de profielen die je vindt op webwinkels die anabolen verkopen, dan kun je de conclusie van de Duitsers waarschijnlijk niet goed plaatsen. In die publicaties lees je immers dat het onderdrukken van de lichaamseigen aanmaak van testosteron en zaadcellen door anabolen maar tijdelijk is.

Krimpende testikels

Als je hormonen als testosteron of een ander anabool steroid in je lichaam stopt, dan vallen de cellen in je testes als het ware in slaap. Ze stoppen met de aanmaak van hormonen en zaadcellen, en gaan krimpen. Op het moment dat de kunstmatige anabolen hormonen uit je lichaam zijn verdwenen, gaan je testes echter weer vrijwel direct aan het werk. Ze gaan weer zaadcellen en hormonen produceren, en worden groter. Een paar maanden nadat je bent gestopt met kuren is de situatie alweer genormaliseerd.

Tenminste, dat zeggen de experts uit het anabolenmilieu. Studies waarin onderzoekers anabolengebruikers hebben gevolgd nadat hun kuur was afgelopen schetsen echter een ander beeld.

In 1985 publiceerden Finse onderzoekers bijvoorbeeld  een onderzoek, waarin ze een handjevol mannelijke anabolengebruikers vier maanden volgden nadat ze een lange anabolenkuur hadden afgesloten. In die periode nam de lichaamseigen aanmaak van testosteron weliswaar tijdelijk toe, maar bereikte hij niet het niveau dat de mannen hadden voordat ze gingen kuren. 

Iets langer duurde een andere Duitse studie uit de jaren tachtig van de vorige eeuw. In dat onderzoek volgden de artsen een groep mannen die een bescheiden nandrolonkuurtje hadden gebruikt, en wekelijks honderd milligram anabole steroïden hadden geïnjecteerd. Vergeleken met de doses die nu in bodybuilding in zwang zijn is dat bijna niets, maar toch duurde het maar liefst een half jaar voordat de mannen weer net zoveel testosteron konden aanmaken als voordat hun kuurtje begon. 

Blijvende effecten?

Je vraagt je onwillekeurig af hoe lang het duurt voor de hormoonhuishouding is hersteld nadat je – we noemen maar wat – een jaar achtereen wekelijks anderhalve gram testosteron hebt ingespoten. Kan die hormoonhuishouding dan nog wel herstellen?

Endocrinologische afwijkingen bij ex-anabolengebruikers zijn niet zeldzaam. In de medische literatuur zijn vele tientallen extreme gevallen beschreven van ex-gebruikers die na enkele jaren van anabolenkuren impotent, onvruchtbaar of depressief zijn geworden, en nog maar nauwelijks testosteron  aanmaken.

Hier heb je zo’n studie, net als hierhier, hier en hier.

PCT

In veel van die verslagen beschrijven artsen hoe ze de hormoonhuishouding van ex-gebruikers met middelen als antioestrogenen of hCG alsnog weer op de rails hebben gekregen. Die middelen gebruiken bodybuilders dikwijls na hun kuren. In het anabolenjargon heb je het dan over Post-Cycle Therapy (PCT).

Of PCT op de langere termijn er voor kan zorgen dat anabolengebruikers endocrinologisch gezond blijven weten we eerlijk gezegd niet. Het is nooit goed onderzocht.

Spijt

We weten wel dat sommige ex-anabolengebruikers, als ze wat ouder zijn en graag vader willen worden, tot hun schrik merken dat hun anabolengebruik dat onmogelijk heeft gemaakt. Dat weten we bijvoorbeeld uit recent Amerikaans onderzoek onder mannen die na jaren van anabolengebruik aangewezen zijn op testosterontherapie. Hun lichaam was niet meer in staat een normale hoeveelheid testosteron te produceren. Het meest opvallende uit dat onderzoek is dat een aantal van de onvruchtbare mannen nooit had geweten dat anabolenkuren de vruchtbaarheid bij sommige mannen blijvend kunnen verminderen. Hadden de mannen dat wel geweten, dan waren ze waarschijnlijk nooit aan de anabolen begonnen…

Dossiers: