Eigen Kracht, de filosofie
In Nederland doen ongeveer 3 miljoen mensen aan fitness en daarmee is fitness de populairste sportieve activiteit. Mensen hebben allerlei redenen om aan fitness te doen, maar naast gezondheid, zijn het vooral twee motieven waarvoor de gang naar het fitnesscentrum wordt gemaakt: overgewicht bestrijden en het verlangen naar een strakker, gespierder lichaam. Dat zijn op zich hele normale verlangens en ook prima te verenigen met een goede gezondheid, maar soms wordt daarbij gegrepen naar spierversterkers, stimulantia of andere ‘prestatieverhogende middelen, en dat is niet zo gezond. Uit een onderzoek van TNO (2009) blijkt dat percentage op ruim 8% te liggen. Dat is jammer, want afslanken of spieren ontwikkelen is heel goed op eigen kracht te doen. Je moet er twee dingen voor hebben: kennis van training en voeding en een houding waarbij je vooral van je eigen mogelijkheden én grenzen uitgaat. Die kennis en houding zijn de twee basisprincipes van de Eigen Kracht-filosofie.
Kennis
Zonder kennis van voeding wordt het moeilijk afslanken. Je moet tenslotte weten hoe een verstandige voeding eruit ziet en weten waar je dik van wordt. Dik word je van teveel gemaksvoeding (junkfood) eten en te weinig bewegen om die overdaad aan calorieën te verbranden. Maar alleen met meer beweging of training red je het niet, want wanneer je dagelijks door extra beweging een overdaad van bijvoorbeeld 1000 kcal teveel moet wegwerken, staan daar enkele uren intensieve beweging tegenover. En dat zal menigeen niet lukken. Hongerdiëten volgen om zo snel mogelijk af te slanken, is ook een doodlopende weg, want voortdurend met een hongergevoel rondlopen is een zware opgave en werkt bovendien om een andere reden niet: door te weinig voeding breekt je spiermassa af en gaat je stofwisseling omlaag. En dat betekent dan dat je weer minder moet gaan eten… Het is de klassieke dieetval, waar jaarlijks weer heel wat mensen aan ten prooi vallen en hen doet uitzien naar weer een nieuwe Sonja of dr. Frank. En zo blijft die malle molen draaien. Bij Eigen Kracht proberen we dat proces te stoppen door een combinatie van verstandige voeding en krachttraining aan te bevelen, en ook de nadruk te leggen op meer beweging. Wat vaker de fiets of de benenwagen pakken in plaats van de auto en wat minder de lift gebruiken als je maar een paar etages omhoog hoeft. Voor veel mensen nog een hele stap, maar wie dat daadwerkelijk doet, zal moeite moeten doen om dik te worden!
Spieren ontwikkelen zonder kennis van voeding en training is eveneens een moeilijke kwestie. Je moet uiteraard behoorlijk pittig trainen om je spieren te laten groeien, en dat doen ze ook nog alleen wanneer je ze van voldoende hoogwaardige voeding voorziet. Dat betekent voldoende koolhydraten, eiwitten en vetten uit gezonde en gevarieerde voeding, zodat je ook voldoende vitamines, mineralen en vocht binnen krijgt. Met pittige training en goede voeding kun je een heel eind komen, maar je zult je toch al snel wat meer moeten verdiepen in het afstemmen van voeding en training op je trainingsdoelen om nog verder vooruit te gaan. Wie daar serieus werk van maakt zal merken, dat je niet alleen je lichaam moet ontwikkelen, maar ook je geest.
Houding
Je gewicht in de hand houden of een gespierd lichaam opbouwen vereist niet alleen kennis van hoe je dat moet doen, maar je moet ook een houding ontwikkelen die je helpt om dit voor elkaar te krijgen. Dat betekent een zekere mate van discipline én plezier hebben in hetgeen je wilt bereiken. Die twee moeten wel in balans zijn. Soms heb je geen zin om de dingen te doen die je moet doen om je doel te bereiken, en dan is een beetje discipline wel handig. Maar altijd louter op discipline draaien, daar wordt niemand vrolijk van. In de praktijk betekent het: niet te snel opgeven maar ook niet met oogkleppen op doordraven.
Om het plezier te behouden in de dingen waar je mee bezig bent, moeten ze een goede plaats hebben in je leven. Een leven dat uit meer bestaat dan slanker-strakker-sterker willen worden. Je hebt ouders, vrienden, studie en werk, later wellicht een vrouw/man en kinderen, en andere leuke ‘hobby’s’. Die moeten natuurlijk niet opzij worden geschoven omdat jij zo nodig superslank of supergespierd wilt worden. Tenslotte woon je niet op een eiland en om gelukkig te worden heb je de ander toch nodig.
Eigen Kracht-bewustzijn
De andere kant van de ‘medaille’ is dat je moet uitgaan van je eigen mogelijkheden, van je eigen kracht om een bepaald doel te bereiken, of dat nu 20 kg lichter worden is of 20 kg spiermassa extra opbouwen. De ‘ander’ kan je daarbij aanmoedigen of ondersteunen, maar je zult het toch zelf moeten doen. Kennis vergaren en die vervolgens zo goed mogelijk in de praktijk brengen, waarbij je uitgaat van je eigen mogelijkheden en omstandigheden, dat is de manier om een soort bewustzijn van je eigen kracht te ontwikkelen. Daarbij is humor onontbeerlijk, want humor helpt om met tegenslag te kunnen omgaan door het belang van waar je mee bezig bent te relativeren. Humor als ‘relativeerkracht’ is een belangrijk onderdeel van het Eigen Kracht-bewustzijn. Dat is ook de reden dat het beeldmerk van Eigen Kracht zich verpakt als een pot met een ‘supplement’. Daarmee wijzen we op het verschil met de meeste supplementen: die maken hun claims in de verste verte niet waar en slechts een handjevol supplementen levert – in combinatie met training en voeding – een bescheiden bijdrage. Vertrouwen op eigen kracht daarentegen kan wel een groot verschil maken. En daarmee is eigen kracht met afstand het belangrijkste ‘supplement’.
Het juiste midden
De Eigen Kracht-filosofie heeft wel wat van de oude Griekse deugdfilosofie van ‘het juiste midden’. De verstandige manier van handelen is vaak het ‘juiste midden’ tussen een te weinig en een teveel. Een held, bijvoorbeeld, is iemand die niet laf is maar ook niet roekeloos. Het juiste midden is dan ‘moedigheid’. De held brengt zichzelf niet onnodig in gevaar, heeft een zekere controle over de situatie en handelt overdacht. Anders is hij een slaaf van zijn angsten en begeerten, en dat rijmt weer helemaal niet met het idee van vrijheid van de oude Grieken. Deze filosofie vind je ook terug in klassieke films als ‘High Noon’ of ‘Gladiator’, met de openingsscène waarin hij zijn soldaten vlak voor de strijd ‘strength and honour’ toewenst. De afgelopen jaren is er een groeiende belangstelling voor deze klassieke filosofie, en uit onverwachte hoek zelfs respect. Bij je basis blijven en putten uit eigen kracht is misschien wel helemaal van deze tijd! Een mooie omschrijving van de deugdethiek vind je hier.