Póóótje met vet, retteketet
Met carnaval voor de deur, een van de weinige momenten dat het zuiden van Nederland massaal in beweging komt, krijgt de oude carnavalskraker ‘Potje met vet’ dankzij nijvere wetenschappers opeens weer een nieuwe lading. Ben je nu vrouw en wil je een gezonde tachtiger worden, vergeet dan de slogan ‘Let op vet’. Een vetarm dieet verlaagt namelijk de kans op borst- en darmkanker en hartkwalen niet, schrijven onderzoekers in de februari-uitgave van JAMA.
‘Da’s best wel vet’, moet een grote groep onderzoekers vergenoegd hebben gedacht toen op 8 februari j.l. het toonaangevende The Journal of the American Medical Association (JAMA) verscheen. Die uitgave leek wel een themanummer met als mantra ‘vetarm dieet verlaagt de kans op kanker en hartkwalen niet’. De New York Times (NYT) dook er meteen bovenop en NRC Handelsblad maakte er op 9 februari een voorpagina artikel van. Een interessante terzijde. NYT laat ook wetenschappers aan het woord die kanttekeningen plaatsen bij het onderzoek, NRC doet dat niet. Het interpreteren van wetenschappelijke artikelen blijft lastig. Is het onderzoek nu echt voorpaginanieuws waard?
Vis noch vlees
Wat de publicaties in JAMA in wezen doen, is bevestigen dat je
adviezen gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek nooit eenzijdig
kunt interpreteren. De porté van deze studie, zoals een van de
onderzoekers zegt, is dat nu bewezen is dat de rol van een dieet
niet doorslaggevend is bij het voorkomen van kanker en
hartkwalen. Of zoals een van de hoofdonderzoekers in NYT het
zegt: ‘And Barbara V. Howard, an epidemiologist at MedStar
Research Institute a nonprofit hospital group, and a principle
investigator in the study, said people should realize that diet
alone was not enough to stay healthy. “We are not going to
reverse any of the chronic diseases in this country by changing
the composition of the diet,” Dr. Howard said. “People are always
thinking it's what they ate. They are not looking at how much
they ate or that they smoke or that they are sedentary.” Except
for not smoking, the advice for a healthy lifestyle is based
largely on indirect evidence, Dr. Howard said, but most medical
researchers agree that it makes sense to eat well, control weight
and get regular exercise.’
Ruim 400 miljoen dollar belastinggeld verder, zegt dit 8 jaar
durend onderzoek onder bijna 50.000 vrouwen in de leeftijd van 50
tot 79 jaar dus dat je moet letten op wat je eet, verzadigde
vetten moet mijden, dat je beter niet kunt roken en dat meer
bewegen goed voor je is. Het gaat dus om de combinatie van al deze
factoren. Want vrouwen die een vetarm dieet hadden gevolgd,
stellen de onderzoekers verder, aten significant minder vet, maar
hadden een even grote kans op chronische ziekten dan vrouwen die
geen vetarm dieet volgden. Wetenschap, ‘you gotta love it’. Of
zoals dr. David A. Freedman, statisticus van de University of
California, droog concludeerde in de NYT: “We, in the scientific
community, often give strong advice based on flimsy evidence,” he
said. “That's why we have to do experiments.”
Tikfoutje
Dat je inderdaad moet oppassen met het interpreteren van wetenschappelijke onderzoeken, bleek acht dagen later in de NYT. Bij het artikel ‘Low-fat diet does not cut health risk, study finds’ werd een rectificatie geplaatst. Correction: February 16, 2006, Thursday A front-page article on Feb. 8 about a new study finding that low-fat diets have no effect on the risk of cancer or heart disease misstated the incidence of breast cancer among women in the study. It was 42 per 10,000 per year in women in the low-fat-diet group, compared with 45 per 10,000 in women consuming their regular diet - not per 1,000. (‘The difference was deemed statistically insignificant.’). Dus als je carnaval gaat vieren, ga naar een rookvrije kroeg, blijf van het bier af, haak aan bij iedere polonaise en laat dat potje met vet op de tafel staan.