Trainbaarheid van wilskracht – Eigen Krachtlezing op EFAA Congres 2013
Op vrijdag 29 maart februari werd in Vught het EFAA PT Planet Congres gehouden. Eigen Kracht was aanwezig en gaf een presentatie over ‘ wilskracht’ en de mogelijke trainbaarheid ervan. Het onderwerp is hot want het moderne leven staat bol van verleidingen, en het lijkt erop alsof het ons aan wilskracht ontbreekt om met al die verleidingen om te gaan. In de presentatie werd ingegaan op de verschillende elementen van het fenomeen wilskracht. Spreker was: Hans Wassink.
Waarom wilskracht ‘hot’ is
De reden dat er de laatste jaren vanuit wetenschappelijke hoek veel aandacht is voor wilskracht, heeft grofweg twee redenen: het moderne leven staat bol van de verleidingen en daar moet je maar mee om kunnen gaan, en uit onderzoek zou blijken dat wilskracht de belangrijkste eigenschap is voor werk, relaties, geluk, afslanken, en gezondheid. Om al die ballen in de lucht te krijgen én houden moet je behoorlijk handig zijn. Die ‘handigheid’ heet in de gezondheidspsychologie ‘zelfregulatie’ en is een combinatie van wilskracht (lees: zelfbeheersing) en het vermogen te plannen en vooruit te kijken. In de huidige maatschappij wordt deze zelfredzaamheid steeds belangijker.
Theorie achter wilskracht
Wilskrachtonderzoekers als sociaal psycholoog Roy Baumeister komen tot de conclusie dat wilskracht lijkt op spierkracht: je gebruikt het overal voor, je kan een spier uitputten en uiteindelijk ook overbelasten. Maar je kan je spierkracht ook trainen Kortom, je moet je spierkracht (= wilskracht) strategisch inzetten, weten waar je het voor gaat gebruiken, en je spierarbeid niet verspillen aan allerlei minder belangrijke dingen. In spierkrachttermen: je moet een doel hebben, een schema maken, en als je bijvoorbeeld een dikkere rug wilt hebben, dan moet je voor je rug gaat trainen niet je energie verspillen aan beentraining of een zwakke schakel creëren door eerst biceps te trainen en dan rug (onverstandig aangezien je voor rugtraining de kracht in je biceps hard nodig hebt). En natuurlijk is ook voeding en herstel belangrijk voor spierkracht (en wilskracht).
De theorie achter wilskracht heet ‘egodepletion’ en staat voor het verminderd vermogen om gedachten, gevoelens en handelen te reguleren. De term is bedacht door Roy Baumeister. Tijdens onderzoeken legde hij vast dat in diverse situaties dit zelfsturingsvermogen van het ‘ego’ kan leeglopen, uitgeput kan raken, zodat zaken die later in de tijd worden verricht of opgedeeld minder goed worden aangepakt. Naast het belang van doel en prioriteiten wordt duidelijk dat rust, regelmaat en verstandige voeding als het ware de voorwaarden zijn voor wilskracht en het effectief inzetten ervan.
Wilskracht trainen
Wilskracht is te trainen, maar je oefeningen kunnen beter doelspecifiek zijn. Direct na het eten de vaat doen om niet steeds aan het eind van de week met een grote vaat te worden geconfronteerd, helpt je niet om minder te gaan roken, eindelijk eens af te slanken, of beter te studeren. In termen van afslanken zou het maken van een boodschappenbriefje, een weekoverzicht voor je maaltijden, en niet eten voor de buis, meer zoden aan de dijk zetten. In de literatuur over wilskracht wordt aanbevolen niet alles tegelijk te willen en dingen niet te radicaal aan te pakken. In het eerste geval moet je dan je beschikbare wilskracht teveel verdelen en in het tweede geval is er al snel sprake van overbelasting.
Integrale aanpak
De Personal Trainer die de wilskracht van zijn/haar cliënt op peil wil houden, kan het best direct bij het ‘intakegesprek’ een overzicht maken van wilskrachtondermijnende factoren. Hoe vol is de agenda, wat zijn de prioriteiten, de doelen, verwachtingen en hoe zit het met de voeding? Kortom, de cliënt eerst helpen de voorwaarden voor wilskracht op orde te brengen, en dan de wilskracht te richten op een doel waarvan de haalbaarheid en de verwachtingen goed op elkaar zijn afgestemd. Deze integrale aanpak geeft de beste kans op succes.
Zelfredzaamheid & de PT’er
Het grote beroep dat er tegenwoordig op mensen wordt gedaan ‘zelfredzaam’ te zijn, is mede aanleiding voor de explosie aan coaches, personal trainers, voedingsconsulenten en andere ‘leefstijlbegeleiders’, die we het afgelopen decennium hebben gezien. Dat betekent een grote concurrentie binnen deze beroepsgroep, en dan is de meest ‘zelfredzame ‘PT-er’natuurlijk in het voordeel. Wat moet een goede PT-er weten en kunnen? Hij/zij moet vooral theoretische en praktische kennis hebben van kracht & cardiotraining, een basiskennis hebben van fysiotherapie en bewegingmogelijkheden van de cliënt, een beetje psychologisch inzicht, voldoende kennis van (sport) voeding die bij de bekendste fitnessdoelen (afslanken, gezondheid, spieropbouw) van belang zijn. Verder een behoorlijke kennis van (sport)voedingssupplementen, en dan vooral het besef dat de echte winst voor de gebruikelijke fitnessdoelen niet zit in een keur aan supplementen, maar in een geïntegreerd trainingsprogramma.
Filmfragmenten die bij de presentatie horen zijn:
Fragment 1: A very tempting marshmellow test: bekende test die bij kinderen de aanleg voor wilskracht meet en ook enig inzicht geeft in strategieën van zelfbeheersing. Niet geheel onomstreden.
Fragment 2: dr. David Kessler vertelt over zijn boek ‘The end of overeating’ (in het Nederlands vertaald als ‘Laat je niet volvreten’).
Fragment 3: Keuze en Geluk: Psycholoog Barry Schwartz schreef een bestseller over de psychologie van het kiezen en keuzenstress, ‘The Paradox of Choice’ (ooit vertaald als 'De paradox van keuzes').
Fragment 4: ‘Nu even niet!’. De wilskracht van coach Sjors is even uitgeput. Prikkelbaarheid is een bekend signaal van egodepletion.
Handout Presentatie:
Literatuur:
1. Wilskracht, Roy Baumeister.
2. De kracht van wilskracht, Kelly McGoniga.
3. The Paradox of Choice, Bernard Schwartz
4 .Laat je niet volvreten, David Kessler.