De aangekondigde dood van Nasser El Sonbaty
Nasser El Sonbaty, één van de grootste bodybuilders die in de jaren negentig op de wedstrijdpodia stond, is overleden. Op veel te jonge leeftijd, want El Sonbaty was 47 jaar. Wat zijn dood nog tragischer maakt is dat ingewijden in bodybuilding het al jaren van tevoren zagen aankomen.
Zeg nou zelf: 47 jaar is niet oud. Er ging dan ook een schok door de bodybuildinggemeenschap toen op 21 maart 2013 duidelijk werd dat Nasser El Sonbaty, een bodybuilder die met een gewicht van meer dan 130 kilo op de wedstrijdpodia had gestaan, er niet meer was. De vermoedelijke doodsoorzaak? Een infectie van zijn nieren, aldus bodybuildingwebsites.
El Sonbaty deed tussen 1994 en 2002 negen keer mee aan de Mister Olympia, en boekte zijn grootste succes in 1997. Toen werd hij tweede. Tot zijn teleurstelling, want hij vond eerlijk gezegd dat hij het beter deed dan de winnaar van dat jaar, Dorian Yates. Een schare trouwe fans was dat met hem eens, en noemde El Sonbaty tot in lengte van jaren ‘de ongekroonde koning van de Mr.Olympia’.
El Sonbaty is niet de eerste bodybuilder die bedenkelijk jong overlijdt, en ook niet de eerste gewezen deelnemer aan de Olympia die dat overkomt. En El Sonbaty was ook niet de eerste bodybuilder wiens dood volgens sommige kenners het gevolg is van het gebruik van doping. Daarbij moet je dan meteen opmerken dat er, ook in het geval van El Sonbaty, net zoveel kenners zijn die een link met doping ontkennen. Er zijn duizenden bodybuilders, zeggen zij. Het is alleen maar logisch dat een aantal daarvan jong overlijdt. Kwestie van statistiek.
Deadpool
Op zich is dat een steekhoudend argument, maar in het geval van El Sonbaty gaat het misschien niet op. Zijn dood was aangekondigd. In 1999, om precies te zijn, in een aflevering van de cynische Deadpool-artikelenreeks op de website T-Nation.com.
De Deadpool-artikelen zijn een begrip op het internet. Ze zijn geschreven door anonieme samenstellers, die goed zijn ingevoerd in de bodybuildingscene, en die op basis van de sportschoolgeruchten over het excessief middelengebruik van bodybuilders ‘voorspellen’ wie van hen binnen afzienbare tijd zal overlijden. Echt namen noemen doen de Deadpool-artikelen niet, maar de pseudoniemen die ze gebruiken laten weinig te raden over.
‘Doug Oldblood’
Zo voorspelde de Deadpool 2002 dat het wel eens fout zou kunnen aflopen met ‘Doug Oldblood’. ‘ Ik begrijp ergens nog wel dat jonge mannen Russisch roulette met hun levensgevaarlijke middelen spelen’, stond in dat stuk. ‘Ze hopen dat ze straks hun geld kunnen verdienen door hun spierballen te laten zien, hoe klein die kans ook is. Maar waarom doet een man van in de vijftig dat? Een man die bovendien een succesvol transportbedrijf runt, en een vrouw en kinderen heeft?’
‘Doug Oldblood’ heette in werkelijkheid Don Youngblood, de ondernemer die in 2002 de Masters Olympia won nadat hij in korte tijd opmerkelijk veel spiermassa had opgebouwd. ‘Zo zie je maar dat bodybuilding een sport voor alle leeftijden is’, zei een commentator tijdens Youngbloods poseerroutine. In 2005 overleed Youngblood in zijn woning aan een hartaanval.
‘Shiver Schmidt’
Nu zou je deze voorspelling nog als een toevalstreffer kunnen afdoen, maar de Deadpool-artikelen hebben het vaker bij het rechte eind gehad. In Deadpool 2003 voorspelden de samenstellers bijvoorbeeld de dood van ‘Shiver Schmidt’.
‘Deze man is geen wedstrijdbodybuilder’, stond in het stuk. ‘Hij is wel berucht. Hij publiceert een obscuur tijdschrift, heeft een eigen supplementenbedrijf en beschouwt zichzelf als één van de grootste en sterkste mannen aller tijden.’ Shiver Schmidt heette in werkelijkheid Trevor Smith, de uitgever van Gear User en de directeur van het supplementenbedrijf Nuclear Nutrition. Zijn handelsmerk was zijn indrukwekkende omvang. Dankzij jarenlang anabolengebruik was Smith 190 kilo zwaar. Hij overleed in 2004. Hij was 33 jaar.
‘Al Smackswood’
In de Deadpool 2005 konden de samenstellers melden dat ze het bij het rechte eind hadden gehad. Ze deden meteen nog maar een paar voorspellingen voor de komende jaren, en eentje was dat binnenkort ook ‘Al Smackswood’ zou overlijden. ‘His physique isn’t pretty, but damn, is it big.’
Een paar jaar later, tijdens een pool party, stierf bodybuilder Art Atwood op 39-jarige leeftijd aan een hartaanval. Hij had in 2002 nog meegedaan aan de Mr. Olympia.
‘Chuckie’s Boys’
De sinistere artikelenreeks kondigde met zoveel woorden ook de dood van Nasser El Sonbaty aan. Dat gebeurde in de Deadpool 1999. In die editie noemde de Deadpool ‘Chuckie’s Boys’: de cliënten van de in vochtafdrijving gespecialiseerde goeroe ‘Chuck’. ‘Chuck’ maakt daarbij onder meer gebruik van plasma-expanders, aldus de Deadpool. Plasma-expanders zijn riskante middelen, die de nieren kunnen beschadigen, maar waarmee bodybuilders wel de laatste restjes onderhuids vocht kunnen weghalen.
‘De jongens van Chuck slepen bij de grote wedstrijden op dit moment het prijzengeld weg’, kun je lezen in de Deadpool 1999. ‘En dat is geweldig. Als ze straks de pijp uit gaan, dan hebben hun nabestaanden genoeg geld om goed van te leven.’
Expanders
‘Chuck’ is in werkelijkheid Chad Nicholls, in de jaren negentig de begeleider van El Sonbaty. Toen de Deadpool 1999 verscheen wisten alleen de echte ingewijden dat profbodybuilders plasma-expanders gebruikten. Dat veranderde een paar jaar, in 2003. Toen kregen Nicholls en zijn concurrent Milos Sarcev op internetfora openlijk slaande ruzie over het gebruik van plasma-expanders. In die ruzie werd ook duidelijk dat in ieder geval El Sonbaty gebruik had gemaakt van de toen nieuwe methode.
Of El Sonbaty’s dood iets te maken had met de experimenten met plasma-expanders weten we natuurlijk niet zeker. Net zo min als we zeker weten of Art Atwood, Trevor Smith en Don Youngblood nog zouden hebben geleefd als ze geen verboden middelen had gebruikt. Wat we wel zeker weten, is dat het dopinggebruik in de profbodybuilding volledig uit de hand is gelopen, en dat profbodybuilding weinig meer met gezondheid heeft te maken. De tijd dat bodybuilders moeiteloos de negentig haalden is voorbij.