Hap, slik, weg!
Met zoveel mensen die het zoveelste, vaak vergezochte, dieet volgen, zou je denken dat de kennis van wat je dagelijks weghapt behoorlijk groot is. Nee dus, is een van de conclusies die psycholoog Brian Wansink in zijn boek ‘Mindless Eating’ trekt. Maar het is niet alleen gebrek aan kennis, waardoor je meer eet dan je denkt. De voedselproducenten met hun slimme marketingstrategieën en verleidelijke verpakkingen, weten je telkens weer op het verkeerde been te zetten. Tijd om de automatische piloot uit te schakelen.
Uit onderzoek blijkt dat de meeste mensen denken dat ze dagelijks zo’n twaalf keer een beslissing nemen over of ze iets gaan eten en wat ze dan gaan eten. In werkelijkheid, zo luidt de centrale stelling van psycholoog Brian Wansink, verbonden aan de Cornell University, maken we dagelijks ruim tweehonderd keer zo’n beslissing, meestal onbewust. In zijn boek Mindless Eating, dat in Nederlandse vertaling is verschenen onder de titel ‘Hap, slik, weg’, gaat hij in op de factoren die er voor zorgen dat veel mensen veel meer eten dan ze zich bewust zijn. Je geest, en de beïnvloeding daarvan, bepaalt veel meer wat en hoeveel je eet dan je maag.
Onbewuste beïnvloeders
Eén van de aspecten die je eetgedrag beïnvloeden, is de manier waarop je je voedsel opdient. Wansink deed een drinkexperiment met verschillend gevormde glazen. Uit het onderzoek bleek dat mensen die hun vruchtensapje in een laag, breed glas schonken bijna tachtig procent meer sap inschonken dan mensen die een hoog, smal glas voor zich hadden staan. Ook de grootte en diepte van een bord blijkt zo’n onbewuste beïnvloeder. In een ander experiment toont Wansink aan dat een bepaalde hoeveelheid pasta op een klein bord een hoofdmaaltijd lijkt, terwijl dezelfde hoeveelheid op een groot bord een tussendoortje lijkt.
Verdoezelaars
Ook voedselproducenten spelen handig in op dergelijke onbewuste mechanismen. Verpakking, kleuren, kreten als ‘nul procent vet’, afmetingen… het verleidt je tot meer eten dan je denkt. En als dat nog niet voldoende onbewuste invloed is, ruim zeventig procent van wat je thuis en uit eet, wordt beïnvloed door de ‘Nutritional Gatekeeper’ oftewel de onschuldige shopper die de boodschappen doet.
Wat je in de thuissituatie eet, zet in een hap-slik-situatie buitenshuis misschien nog wel een tandje bij. De omgeving, die voedingswetenschappers vaak de dikmakende of 'obesogene' omgeving noemen, speelt een grote rol bij je onbewuste calorie-inname. Bijna alles om je heen is zo ingericht dat het aanzet tot eten. En wie denkt dat z’n maag wel aangeeft wanneer die voldoende heeft, zit er vet naast. Het kost de maag ruim twintig minuten om het signaal ‘vol is vol’ af te geven. Tijd genoeg voor een tweede portie. Conclusie: U eet meer dan U denkt…
Meer over verborgen verleiders, Brian Wansink en Mindless Eating vind je hier.
Het boek ‘Hap,slik, weg’ (2007) van Brian Wansink is verschenen bij uitgeverij Pearson Education Benelux en kost €19,95.