Reukzouten snuiven voor kracht
Is reukzouten snuiven de nieuwe buzz waar de fanatieke fitnesser mee aan de slag moet voor heavy duty training? In powerliftkringen zijn ‘smelling salts’ weliswaar geen onbekende, maar dat betekent nog niet dat je naast je preworkout ook bij elke zware beurt aan het ammoniagas moet. Daarom raden we je aan dit webbericht eens goed te lezen.
Ammonia oftewel salmiakgeest is een oplossing van het gas ammoniak in water. Ammonia is een veelgebruikt schoonmaakmiddel en ook schilders weten wel raad met ammonia. Ammonia is echter niet alleen een veelgebruikt middel in menig schoonmaak- en schildersarsenaal. Ook de fanatieke krachtsporter weet wel raad met het scherp ruikende goedje. Voor een zware beurt wordt vaak even stevig gesnoven aan het brein boostende schoonmaakmiddel. Het idee is dat de sterke geur ervoor zorgt dat je sterker wordt. Een flinke snuif aan ammoniaklucht zou je sympatische zenuwstelsel in de hoogste versnelling zetten. Het sympatische zenuwstelsel is verantwoordelijk voor de vlucht- en vechtreactie van je lichaam. Je sympatische zenuwstelsel aanzetten, lijkt vanuit die gedachte helemaal niet zo’n gek idee, maar wat zegt de wetenschap eigenlijk over ammonia? Hoewel aan ammonia snuiven gemeengoed is in de powerlift- en gewichthefscene is er verrassend weinig onderzoek gedaan naar de vermeende ergogene (prestatiebevorderende) effecten ervan. Toch hebben we getracht een overzicht te geven van de ergogene effecten van ammonia.
Alerter en hogere hartslag
Eerst bespreken we of ammonia inderdaad het sympatische zenuwstelsel op scherp zet. Als dat zo is, is er namelijk een fysiologische grondslag voor prestatieverbetering. De hartslagfrequentie en alertheid zijn indicatoren voor de activiteit van het sympatische zenuwstelsel. Neemt de hartslagfrequentie en alertheid toe, dan lijkt het aannemelijk dat het sympatische zenuwstelsel actiever is.
Een flinke snuif ammonia lijkt inderdaad de hartslag en alertheid te verhogen. Althans volgens Amerikaanse en Nieuw-Zeelandse onderzoekers lijkt snuiven aan ammonia het sympatische zenuwstelsel in een hogere versnelling te zetten. Hoewel het effect niet heel groot is, is wel degelijk sprake van een effect. Er lijkt dus enige grondslag te zijn voor het ergogene effect van ammonia. Een verhoogde hartslag en alerter zijn, wil echter niet zeggen dat daadwerkelijk de prestatie verbetert.
Effect van ammonia op de prestatie
Dezelfde Amerikaanse onderzoekers die het effect van ammonia inhaleren op de hartslagfrequentie en mate van alertheid hebben onderzocht, hebben ook gekeken of inhalatie van ammonia de prestatie op de leg extension, handknijpkracht, snelheid van krachtontwikkeling (rate of force development) en spronghoogte verbetert. Op geen van de genoemde inspanningstesten verbeterde inhalatie van ammonia de prestatie. Nu gebruikten de Amerikanen ongetrainde mensen als proefpersonen en zijn de kaarten anders geschud bij getrainde proefpersonen. In een 2018 gepubliceerd onderzoek lijkt ammonia inhaleren de snelheid van krachtontwikkeling wel, maar de maximaalkracht niet te verbeteren. Ook lijkt ammonia de bankdruk- en squatprestatie niet te verbeteren. Zo kun je niet meer reps op 85% van je 1 RM maken, als je voor je sets flink aan de ammonia snuift. Tenslotte zorgt ammonia er niet voor dat je hoger kan springen, of harder kan lopen.
Conclusie
Ammonia lijkt inderdaad het sympatische zenuwstelsel op scherp te zetten. Totnogtoe lijkt dat echter niet te leiden tot meer kracht, een betere sprint-, of springprestatie. Kracht, sprinten en springen zijn echter prestatievormen waarbij je een kortdurende maximale prestatie moet leveren. Het mogelijke ergogene effect van ammonia bij het draaien van reguliere sets tussen de 50 en 85% van de 1RM is nog weinig onderzocht. We schrijven het gebruik van ammonia dus niet meteen af, maar het bewijs is vooralsnog niet overtuigend.
Dat je wel scherp moet blijven tijdens het snuiven, zie je hier.