Olga Commandeur: de vrouw die Nederland fit houdt!
Olga Commandeur kun je gerust het gezicht van Nederland in Beweging noemen. Al twintig jaar is de sportvrouw die in de jaren zeventig en tachtig triomfen vierde in de atletiek het gezicht van Nederland in Beweging. Voor veel mensen is de dagelijkse ochtendgymnastiek met Olga de opmaat voor een nieuwe start in moeilijke tijden.
Olga Alida Divera Commandeur werd op 30 oktober 1958 te IJmuiden geboren. Als 14 jarige bleek zij over een veelzijdige aanleg voor atletiek te beschikken en had ze alle onderdelen van de atletiek uitgeprobeerd. Als enige Nederlandse atlete vestigde zij met een tijd van 2.01.6 ooit een officieel wereldjeugdrecord. Commandeur werd zesmaal Nederlands kampioene op individuele nummers en achtmaal Nederlands kampioene in estafetteverband, vestigde of verbeterde negenmaal een Nederlandse record. De sterkste nummers in haar carrière zouden de 400 meter horden en 800 meter hardlopen blijken te zijn. In 1984 bereikte zij op de Olympische Spelen in Los Angeles de halve finale bij de 400 meter hordenlopen.
‘Die Spelen waren een onvergetelijke gebeurtenis. Het oranje vak, al die mensen die mijn naam scandeerden Olga! Olga!! Olga!!! Kippenvel…’
Atletiek als ambitie
Als ambassadeur van de Nationale Sportweek bevestigt Olga Commandeur de feiten uit de intro: ‘Mijn sport is atletiek waar ik in 1975 het wereldjeugdrecord liep op de 800 meter. De horden en de 800 meter zijn inderdaad de nummers waar ik mijn beste prestaties op heb geleverd en waar de veel mensen in de atletiek me misschien nog van kennen.’
Wij zagen in je biografie dat je op aanraden van je gymnastiekdocent op 13-jarige leeftijd aan atletiek ging doen. Weet je nog hoe de man met vooruitziende blik heette? ‘Natuurlijk. Dat was Joop van Rijn mijn gymleraar van de brugklas. Tijdens de warming-up van de gymles buiten, moesten we altijd twee rondjes stormbaan lopen. Dat vond ik geweldig want die won ik altijd. Ook van de jongetjes van mijn klas. Mijn gymleraar zei ‘Meid, wat loop jij makkelijk. Je moet aan atletiek gaan doen!’ Maar ik wist toentertijd niet eens wat atletiek was…’
Klopt het verhaal dat je altijd te laat van huis ging en dan hardlopend naar school moest? ‘Helemaal waar en ik geloof dat ik daar de basis heb gelegd voor mijn tijden later op de 800 meter. Van mijn huis naar de basisschool was precies 850 meter. Bij de Julianabrug ging het even omlaag. Precies genoeg om te wennen aan verzuring die zo kenmerkend is voor de laatste vijftig meter van de 800 meter. Dat deed ik rennend vanaf mijn zesde jaar. Ik weet bijna zeker dat ik daar de basis heb gelegd voor mijn 800 meter tijden.’
Op gewicht blijven
In je topsportperiode woog je 68 kilogram, bij een lengte van 1.78 m. Zo te zien weeg je dat nog steeds? ‘Was dat maar waar. Mijn gewicht schommelde na mijn topsportperiode tussen de 70 en 71 kilogram. Meer mag niet want een kilootje teveel lijkt op tv op vijf kilo teveel. Kijkers spreken me er ook op aan. Of ik zwaarder ben geworden, dat soort vragen krijg ik dan. Je moet weten dat Nederland in Beweging in zes dagen tijd voor een heel jaar wordt opgenomen. Ik moet dus zorgen dat ik voor die zes dagen goed in shape ben. Naarmate ik ouder word, gaat dat eerlijk gezegd wat moeizamer. Want bij alle sport en beweging ben ik ook een levensgenieter. Dus, soms een wijntje na het eten, daar houd ik van. Maar ik let wel het hele jaar door op mijn voeding. Geen koekjes of snoepjes tussendoor. Dagelijks goed gezond eten. En vooral niet, zoals ik deed in mijn topsportperiode, een tweede keer opscheppen.’
Oostblokdames
Plezier in je sport, blessures en tegenslag even daargelaten, is toch altijd je basis geweest. Hoe keek je als atlete toentertijd naar je tegenstanders uit Oostbloklanden? ‘Wij hadden toen allemaal wel een sterk vermoeden dat die Oostblokdames dopingmiddelen gebruikten. Het waren toch vaak kolossale vrouwen met snorvorming en een hele zware stem. Het viel ons ook op dat die dames altijd ernstig keken en na een overwinning nooit spontaan lachten. Het plezier spatte er niet vanaf, zeg maar. Ze stonden ook onder grote druk, hebben we later geleerd. Ik had dat positieve gevoel dat sport geeft juist wel en dat maakte dat ik altijd wilde winnen. Het sporten heeft mij op een goede manier gevormd en daar pluk ik nog steeds de vruchten van. Nee, ik ben zelf nooit in de verleiding gekomen om prestatieverhogende middelen te gebruiken. Het plezier in de sport stond voor mij voorop.’
Tijd van amateurisme
Naast de sport was Olga, met het oog op de toekomst, eind jaren zeventig begonnen met de opleiding voor gymleraar aan de Academie voor Lichamelijke Opvoeding (ALO) in Amsterdam. Het diploma behaalde ze in 1983. Na de nodige blessures hervond zij het plezier dat ze was kwijtgeraakt in haar sport, bij atletiekvereniging ADA in Amsterdam. ‘Daar waren geweldige trainers en coaches, mensen als Piet van Gerwen, die mij samen met Hans Keizer en Pieter van Liempt me geweldig hebben ondersteund en hebben bijgedragen aan mijn succes als topsporter. Met een compliment van hen kon je de hele dag vooruit. Het was een tijd van het pure amateurisme. Je mocht geen geld verdienen met je sport en we konden in die tijd dus niet van onze sport leven. Ik weet nog dat mijn deelname aan de Olympische Spelen in 1984 op losse schroeven kwam te staan omdat ik voor een tv-spotje van Rexona deodorant 1500 gulden had gekregen. Dat geld moest ik toen onmiddellijk storten op de rekening van mijn sportbond.
Ochtendgymnastiek: toen en nu
Full time werk als gymleraar was er nauwelijks in het onderwijs, maar in 1983 kreeg ze de kans presentatrice van ‘NOS Sportief’ te worden, een radioprogramma voor ochtendgymnastiek. ‘Dat heb ik tot 1991 met veel plezier gedaan, samen met CIOS-docente en coach Martine Lenoir.’ Naast haar televisiewerk was Olga 13 jaar lang parttime docente lichamelijke opvoeding op verschillende scholen. In 2000 startte de AVRO met het programma Nederland in Beweging, eerst met fysiotherapeut Karl Noten en sinds 2007 bij omroep MAX, samen met co-presentator en personal trainer Duco Bouwens. Samen bieden zij de mensen thuis de mogelijkheid om in hun vertrouwde omgeving mee te bewegen en zo te werken aan een gezonder bestaan. Zap je ’s ochtends iets na 9 uur ook naar NPO1 voor Nederland in Beweging? Je bent lang niet de enige. Olga: ‘De kijkcijfers zijn meer dan verdubbeld als gevolg waarschijnlijk van de Covid-19 periode waarin we ons bevinden. Vorig jaar hadden we 132.000 kijkers gemiddeld en daarna 265.000 kijkers. Sinds de sportscholen weer open mogen zijn die laatste kijkcijfers weer wat gedaald. Maar het is goed te weten dat ook veel jongeren aan ons programma zijn gaan meedoen.’
Bewogen bedrijf
Sinds april 2008 heeft Olga haar eigen bedrijf: Olga Commandeur Promotions. ‘Ik geef presentaties en verzorg workouts met thema’s als gezond bewegen en (top)sport voor allerlei organisaties. Daarnaast ben ik ambassadeur voor diverse stichtingen en goede doelen, zoals A Sister’s Hope, Ruby & Rose en de Parkinson Vereniging. Positief en in beweging blijven is hier ook zo belangrijk, zowel lichamelijk als geestelijk. Positief zijn en de drive om te bewegen zit in mijn karakter. heb bij kenniscentrum Chivo ook de opleiding gedaan tot vitaliteitscoach en medical trainer. Ik wil op dit gebied op de hoogte blijven.’In 2017 schreef Olga haar eerste boek, ‘Wat Beweegt Jou?’, een boek over gezond en actief ouder worden. ‘Ik schreef het samen met zorgvernieuwer Ruud Dirkse, en het bestaat uit eenvoudige beweegoefeningen, uitleg over voeding, motivatie en positief staan in het leven. Bewegen speelt daarbij een enorm belangrijke rol. De bekende hoogleraar neuropsychologie Eric Scherder, die vaak op televisie te zien is over hoe gezond beweging is voor je hersenen, schreef er een voorwoord bij. Een fantastische man die goed werkt verricht, want er kunnen wat mij betreft niet genoeg mensen zijn die in beweging komen.’