Pas op je tellen
We leven in luilekkerland. De koelkast gevuld, de bank uitnodigend. De auto tot op de millimeter voor de deur geparkeerd. Netflix draait op volle toeren. We bewegen te weinig en we weten het. Een kick in the butt is van node om het ene been voor het andere te krijgen. Enter, de stappenteller. Nuttig, zeker, maar waar blijft het plezier in bewegen?
Gemiddeld genomen zetten we circa 5000 passen per dag, in en om het huis. Weet je daar nog een half uurtje stevig stappen in het park aan vast te plakken, dan kom je aan je dagelijkse beweegdosis van 10.000 passen. Die aanbevolen 10.000 passen per dag, komen niet zomaar uit de lucht vallen. Nee, door dagelijks te stappen maakt je gezondheid een forse stap voorwaarts. Veel mensen gebruiken stappentellers om inzicht te krijgen in hun pasquota, het aantal stappen dat is gezet. Maar wat zijn nu eigenlijk de voor- en nadelen van de stappentellers? En zijn er alternatieven voor de ouderwetse stappentellers. Eerst even maar eens herhalen waarom wandelen goed is.
Gezond aan de wandel
Wandelen is goed voor je gezondheid. Het effect van wandelen op de gezondheid is bijvoorbeeld onderzocht door Amerikaanse wetenschappers. De Amerikanen kwamen tot de ontdekking hoe meer je dagelijks loopt, hoe kleiner je sterftekans wordt. Weet je op je stappenteller 8000 stappen te zetten, dan is je overlijdenskans 51% kleiner dan wanneer je maar 4000 stappen per dag maakt. Maak je dagelijks 12000 stappen, dan daalt je sterftekans met 65%. Het is hierbij belangrijk op te merken dat het volgens de Amerikanen niet uitmaakt of je de deze stappen maakt door te slenteren, (stevig) te wandelen, joggen, of sprinten. Ook maakt het niet uit of je alle stappen in één keer maakt, of dat je 10 keer 3 minuten gaat wandelen. Het gaat er puur om dat je meters maakt. Wat verder opmerkelijk is, is dat meer wandelen de sterftekans weliswaar steeds verder laat afnemen, maar dat die afname afvlakt. Als je nu dus helemaal niet wandelt en je gaat wat wandelen, dan levert dat relatief gezien grotere gezondheidswinst op, dan wanneer je heel veel wandelt en nog meer gaat wandelen. De wet van de verminderde meeropbrengt in werking.
Voordelen/nadelen van de stappenteller
Een voordeel van de stappenteller is, dat je inzicht krijgt in het aantal passen dat je dagelijks maakt. Daardoor kun je zowel je beweeg- als eetgedrag aanpassen. Heb je vandaag minder gewandeld, dan eet je gewoon wat minder en wandel je morgen gewoon wat meer. Noem het maar een ‘beweegbalansdag’. Toch is het effect van een eenvoudige stappenteller op het beweeggedrag gering, zo blijkt uit een meta-analyse uit 2019. Mensen die een stappenteller gebruiken, bewegen dagelijks 2 minuten meer dan mensen die geen stappenteller gebruiken. Het blijkt namelijk dat een tracker van je beweeggedrag, of voedselinname, vooral effectief is als deze direct feedback geeft op je gedrag en je tot meer beweging of minder eten aanzet. Hierdoor ben je eerder geneigd je gedrag aan te passen. Zo geeft bijvoorbeeld de trilvork een signaal af als je teveel aan het happen bent. Een stappenteller zou effectiever zijn als deze een signaal geeft als je te weinig aan het stappen bent.
Naast dat de eenvoudige stappentellers alleen inzicht geven in het aantal passen en niet je beweeggedrag proberen bij te sturen, hebben ze nog een aantal andere nadelen. Zo worden passen die je onder een bepaalde snelheid aflegt niet meer geregistreerd. Ook registreren eenvoudige stappentellers krachttraining, fietsen en traplopen niet mee in je dagelijkse beweegdosis. Bummer, daar moet je dus een beetje ‘rekening’ mee houden.
The next step
Een fatsoenlijke activity-tracker kan uitkomst bieden voor de fitnesser die meer inzicht wil in zijn of haar totale beweeggedrag. Activity-trackers houden niet alleen het aantal passen bij, maar houden ook rekening met je krachttrainingen, fietstochten en andere fysieke uitspattingen door ze in een equivalent aan te passen. Activity-trackers schatten dus de totale hoeveelheid beweging in en kunnen deze omrekenen in het aantal calorieën dat je hebt verbrand. Verder kunnen activity-trackers een redelijke inschatting maken van je conditie. Tenslotte geven de betere activity-trackers een signaal af als je (te) lang hebt stil gezeten en proberen je daarmee in beweging te krijgen.
Leuk is anders
Hartstikke fijn dat er tegenwoordig stappentellers en activity trackers zijn waarmee je inzicht krijgt in je beweeggedrag; en of je wel genoeg doet. Maar leuk is het niet altijd, zo’n activity tracker kan toch al snel voelen als een enkelband die je om je pols doet. Het plezier van bewegen en het spontane karakter van bewegen, wordt er zelfs misschien de kop mee in gedrukt. Onze boodschap is toch vooral dat stappentellers en activity trackers waardevolle hulpmiddelen kunnen zijn, maar dat voldoende bewegen vooral onderdeel moet zijn van je dagelijkse levensstijl en niet een doel op zich. We bedoelen hier bijvoorbeeld mee dat je na een dag beeldschermwerken ter ontspanning nog een rondje gaat lopen, of fietsen en niet omdat je per se moet bewegen. Of dat je naar de super loopt om je boodschappen te doen omdat het je dan de ergernis van een parkeerplaats zoeken bespaart. Of dat je je kinderen lopend naar school brengt en ondertussen tikkertje met ze speelt. Bewegen, gewoon voor de lulz, zeg maar.
Dat bewegen goed voor de lijn is en bevorderlijk voor je empathie, bewijst The King.