Werken die nakuren wel?

Na een beetje anabolenkuur is het tijd voor de nakuur, vertellen anabolengoeroes en handleidingen voor anabolengebruikers. Zodra de anabole steroïden uit het bloed verdwijnen, normaliseren injecties met hCG of tabletten met tamoxifen of clomifeen de natuurlijke aanmaak van testosteron – en blijft de spreekwoordelijke terugslag na de anabolenkuur grotendeels achterwege. Maar werken die nakuren wel? Er lopen wel erg veel ex-gebruikers rond met een opmerkelijk lage testosteronspiegel…

Als je anabolen gebruikt, stopt je lichaam met de aanmaak van testosteron. Klieren in de hersenen zetten de handrem op de aanmaak van stuurhormonen als GnRH, FSH en LH. Zonder die hormonen staken de testes de productie van testosteron en zaadcellen. Nadat anabolengebruikers een paar maanden lang pakweg een gram testosteron per week hebben geïnjecteerd is de testosteronaanmaak gereduceerd tot nul.

Spontaan herstel

In handleidingen voor anabolengebruikers kun je lezen dat die aanmaak van testosteron spontaan herstelt, en na een paar maanden alweer op het oude niveau is. Als je de wetenschappelijke studies erbij pakt waarop die uitspraak is gebaseerd, dan ontdek je al snel dat die inschatting te optimistisch is, en dat gebruikers eerder een half tot een heel jaar nodig hebben om hun hormoonhuishouding te normaliseren. Onderzoekers van het Zweedse Karolinska Institutet publiceerden in 2011 bijvoorbeeld een studie waarin ze 21 anabolengebruikers  na hun laatste kuur ongeveer een jaar lang volgden. Gedurende die periode bleven bij de meeste gebruikers de concentraties van de hormonen LH en FSH toenemen. Het lichaam van die gebruikers had die periode kennelijk nodig voor herstel.  

Er zijn aanwijzingen dat de hormoonhuishouding van een grote groep anabolengebruikers niet herstelt van het anabolengebruik, en bijvoorbeeld ontdekken dat ze geen vader meer kunnen worden. Anabolengebruikers hebben in de regel geen spijt van hun gebruik, maar volgens een Amerikaans onderzoek dat in oktober 2015 verscheen in Andrologia geldt dat in ieder geval niet voor deze mannen. Als ze hun leven overnieuw konden doen, dan hadden veel van hen de anabolen links laten liggen.

Ook uit andere studies komen aanwijzingen dat anabolengebruik op de langere termijn de hormoonhuishouding ernstig kan ontwrichten. Duitse onderzoekers van de universiteit van Saarland, die ruim tien jaar geleden een groep naturelbodybuilders vergeleken met een groep bodybuilders die in het verleden hadden gebruikt, ontdekten bijvoorbeeld dat de meeste ex-gebruikers verdacht weinig testosteron in hun bloed hadden. Ook al had het grootste deel van hen al jaren geleden voor het laatst gekuurd… 

Nakuren

Anabolengoeroes zijn ervan overtuigd dat middelen als hCG en antioestrogenen als tamoxifen de hormoonhuishouding na een anabolenkuur sneller kunnen laten herstellen. “Post-Cycle Therapy”  of “nakuren”, heet dat in het anabolenmilieu. Volgens de wetenschappelijke literatuur zouden de schema’s die de goeroes daarvoor hebben ontworpen best wel eens kunnen werken. HCG is een hormoon dat lijkt op het stuurhormoon LH, en net als LH in de testes de aanmaak van testosteron opstart. Antioestrogenen als tamoxifen en clomifeen stimuleren in de hersenen de aanmaak van GnRH, LH en FSH, en kunnen bij mannen de aanmaak van testosteron verhogen.

In elke universiteitsbibliotheek vind je verslagen van artsen, die vertellen hoe ze de natuurlijke testosteronaanmaak van ex-anabolengebruikers konden normaliseren met clomifeen of hCG. De eerste gevalsstudies dateren uit de jaren negentig van de vorige eeuw. Die gevalsstudies zijn echter nog geen serieuze wetenschappelijke studies, waarin endocrinologen een groep gebruikers na hun kuur behandelen met medicijnen en een andere groep een placebo geven.

Ongerust

“Die studies zijn er nog niet, en dus weten we ook niet honderd procent zeker of die nakuren wel werken”, vertelt de Nederlandse endocrinoloog Pim de Ronde.

De Ronde, die is verbonden aan het Spaarne Gasthuis, bestudeert al jarenlang ex-anabolengebruikers. “Mijn cliënten zijn misschien niet representatief voor alle gebruikers”, legt De Ronde uit. “De meeste gebruikers die ik zie zijn al wat ouder. Ze hebben anabolen gebruikt of gebruiken ze soms nog steeds, maar maken zich ongerust over de effecten van hun anabolen op hun gezondheid.”

En in een aantal gevallen is die ongerustheid terecht, moet De Ronde helaas  constateren. “Ik zie bij veel van  mijn cliënten een lage testosteronspiegel en een tekort aan zaadcellen. Bij de mannen die al geruime tijd geleden gestopt zijn met gebruik is die testosteronspiegel niet zo laag dat ze in aanmerking komen voor testosterontherapie, maar hij is wel aan de lage kant.” Vandaar dat De Ronde vermoedt dat langdurig anabolengebruik, anders dan de meeste handleidingen beweren, de natuurlijke aanmaak van testosteron blijvend kan verminderen.

Heeft nakuren zin?

De Ronde vraagt zijn cliënten wat ze zoal hebben gebruikt, en dus ook of ze hun anabolenkuur hebben afgesloten met post-cycle therapy. “De ene gebruiker heeft dat inderdaad gedaan, de andere niet. Het merkwaardige is dat ik geen verschillen heb ontdekt tussen de gebruikers die hebben nagekuurd en de gebruikers die dat achterwege hebben gelaten.”

De Ronde erkent dat hij zijn indruk nog niet kan onderbouwen met onderzoek, dus heeft hij ervoor gezorgd dat dat onderzoek er gaat komen. Om meer over de effecten van anabolengebruik te weten begint De Ronde, samen met zijn collega Diederik Smit, binnenkort met een studie die meer duidelijkheid moet brengen. “We willen in totaal honderd anabolengebruikers bestuderen”, zegt De Ronde. “Ze moeten zelf hun kuren samenstellen en kopen, maar krijgen wel de gelegenheid om samples van hun middelen door ons te laten onderzoeken. Zo weten we dus zeker wat ze in hun lichaam gaan stoppen. We onderzoeken de gebruikers voordat ze gaan kuren, als hun kuur achter de rug is, en drie maanden en een jaar later nog eens. Zo kunnen we meer zicht krijgen op wat nou de effecten van anabolengebruik zijn op de langere termijn zijn. En straks weten we hopelijk ook of nakuren effectief is.”

Anabolengebruikers die mee willen doen zijn welkom, zegt De Ronde. “We hebben al flink wat aanmeldingen, maar er is nog ruimte.” Interesse? Je kunt De Ronde en zijn medewerkers bereiken via haarlemstudie@spaarnegasthuis.nl. Deelname is gratis, en je anonimiteit is uiteraard gewaarborgd.

 Tekst: Eigenkracht.nl