Ben je er klaar voor? Sekssupplementen onder de loep
Door Hans Wassink
Hallo,
Op internet word je helemaal gek van de pop ups en de advertenties voor sekssupplementen. Nou begrijp ik best dat daar veel rommel onder zit, maar zit er ook spul tussen dat wel werkt en niet gevaarlijk is, op natuurlijke basis misschien? Ik lees op bulletin boards ook wel dat jongens zulke supplementen soms combineren met anabole steroïden. Zit daar nou iets in of niet?
Groeten, G.
Beste G.,
Dat heet in vakjargon ‘agressieve marketing’, een kunst die de makers/fabrikanten van dit soort supplementen tot in de puntjes beheersen. Klik één pop up weg, en je krijgt er drie voor terug. Het zal duidelijk zijn, dat het bevorderen van de gezondheid en het geluk van de klant niet hoog op hun prioriteitenlijstje staat.
Verder helpt de indeling ‘natuurlijk’ - niet-natuurlijk (synthetisch) niet erg in deze kwestie. Er zijn allerlei natuurlijke stoffen die je nieren kunnen beschadigen (je moet hier vooral uitkijken voor de ‘kruidenhoek’) of een einde maken aan je leven. Ricine – een natuurlijke gifstof die voorkomt in de bonen van de castorolieplant – is wel een van de meest beruchte. In april 2013 kreeg president Obama een brief met ricinepoeder toegestuurd. Gelukkig werd de brief onderschept, want in zuivere vorm is 1 gram ricine voldoende om enkele tientallen duizenden mensen om het leven te brengen. En hoeveel pluizige ‘Flappies’ zijn er niet naar de konijnen gegaan door het knabbelen aan bepaalde kamerplanten? Je moet dus kijken naar de stoffen zelf en de werkzaamheid en het effect van de stof in kwestie. Een eenvoudige vuistregel hier is: als het echt werkt, heeft het zeer waarschijnlijk bijwerkingen die maken dat het middel slechts op doktersadvies (op recept) te krijgen is. Voor de rest ben je dan aangewezen op vrij verkrijgbare zelfzorgmiddelen en supplementen die veel beloven, maar in het beste geval maar een heel klein beetje effect hebben. Deze vuistregel is ook goed te gebruiken voor die andere twee felbegeerde soorten supplementen: de spiergroeibevorderaars en de afslankers, met als schaarse uitzonderingen creatine en milde stimulantia als cafeïne en groene thee.
Vanwege de geringe effectiviteit van supplementen in de categorie: seks, spieren en afslanken, worden er nogal eens stoffen aan toegevoegd die de werkzaamheid verhogen, maar niet op de ingrediëntenlijst staan vermeld. Een illegale praktijk, natuurlijk, die ook wel ‘spiken’ wordt genoemd. Dr. Peter Cohen, die zich heeft gespecialiseerd in werking en risico’s van supplementen, noemt de situatie op de supplementenmarkt een American Roulette. Over het fenomeen spiken schreven we eerder het artikel ‘Spiken is handel: over illegaal opgevoerde supplementen’ (Sport & Fitness, 2012, nummer 164).
Het Viagra-effect
Pfizer, de farmaceut die in 1998 het geneesmiddel Viagra® (sildenafil) op de markt bracht, kan dit jaar een feestje vieren: in 15 jaar heeft het medicijn het landschap van middelen en middeltjes tegen de impotentie volledig getransformeerd. Kruidendokters en kwakzalvers konden inpakken en tijgers niet van hun penis beroofd. Huwelijken werden gered en de eer van ‘mannen van zekere leeftijd’ hoog gehouden. Zo leek het, althans. Inmiddels wordt een op de drie blauwe pillen niet op recept verkregen, is Viagra® het meest nagemaakte medicijn ter wereld en floreert de verkoop van sekssupplementen die zijn gespiket met de werkzame stoffen van Viagra® en soortgelijke medicijnen, als Levitra® en Cialis® (respectievelijk vardenafil en tadalafil), of afgeleiden hiervan, als nooit tevoren. Zie hiervoor het artikel van twee auteurs die beiden bij het RIVM werkzaam zijn, Towards a decade of detecting new analogues of sildenafil, tadalafil and vardenafil in food supplements: A history, analytical aspects and health risks (B.J.Venhuis, D. de Kaste, – Journal of Pharmaceutical and Biomedical Analysis, 2012).In huwelijken en relaties lijken deze medicijnen tegen ‘erectiel disfunctioneren’ , zoals deze aandoening in medische jargon heet, geregeld ook een averechts effect te hebben. Het huwelijk of de relatie kan door de herwonnen potentie van de man onder druk komen te staan. Over de ‘viagraficatie van het seksleven’ is een gestaag groeiend aantal boeken geschreven, waaronder The Rise of Viagra: How the Little Blue Pill Changed Sex in America (Meika Loe, 2006), met als voornaamste kritiek dat de snelle erectie teveel de maatstaf is geworden waarlangs de kwaliteit van het liefdesleven gemeten wordt. In de documentaire van Michael Schaap, ‘De Viagraman’ (VPRO, 2009), wordt naast deze kritiek ook aandacht besteed aan het gebruik van Viagra® als partydrug voor jongeren. Vermoeidheid en overmatig alcoholgebruik hoeven voortaan geen reden meer te zijn om hem niet omhoog te kunnen krijgen. De kritiek is verwant aan de kritiek op dat andere beroemde geneesmiddel, het antidepressivum Prozac® (fluoxetine) dat in 1987 door de farmaceut Eli Lily op de markt werd gebracht en al gauw de reputatie van ‘gelukspil’ kreeg. In de discussie rond het medicijn dook voor het eerst de term ‘cosmetische farmacologie’ op, verwijzend naar een gebruik van medicatie niet om ‘beter’ te worden, maar om te ‘verbeteren’. Geheel in de tijdgeest van ‘sneller, hoger, sterker’...
Analogen in het digitale tijdperk
Sekssupplementen zijn hot en vanwege de geringe werkzaamheid van deze vrij verkrijgbare supplementen wordt in deze categorie voedingssupplementen het meest gerommeld. De combinatie van malafide fabrikanten en grote gewildheid maken dat ze als warme broodjes over de toonbank gaan. De etalage waarin ze liggen uitgestald is steeds vaker een virtuele, en zonder uitzondering hebben de producten prikkelende namen als Mojo Nights, Stiff Days, Lightning Rod, Love Rider, Bullet Proof en Zoom-Zooma-Zoom.
Een recent voorbeeld van het op gevaarlijke wijze ‘verrijken’ van een sekssupplement, een voedingssupplement dus met de claim dat het potentieverhogend zou werken, is Rock Hard for Men. Het werd verkocht als ‘natuurlijk supplement’, maar bevatte twee krachtige medicijnen, de erectiebevorderaar tadalafil en gliburide, een medicijn voor de behandeling van diabetes; de laatste was waarschijnlijk als een soort afslankmiddel toegevoegd. Vooral gevaarlijk, aangezien een soortgelijke combinatie van medicijnen ontdekt in andere sekssupplementen al voor meer dan een dozijn doden heeft gezorgd, zie daarover Adulterated Sexual Enhancement Supplements (Pieter A. Cohen, Bastiaan J. Venhuis, Journal American Medical Association, 2013).
Naast het combineren van middelen in sekssupplementen, die gezamenlijk een extra risico met zich meebrengen, is er nog een andere zorgelijke ontwikkeling gaande. Het gebruiken van zogenaamde ‘analogen’ van de oorspronkelijke geneesmiddelen sildenafil, vardenafil en tadalafil. Analogen zijn varianten of bijproducten van een medicijn die in een vaak lang ontwikkelingstraject zijn verworpen omdat ze teveel bijwerkingen hadden, te sterk waren of te giftig. Het aantal analogen van deze medicijnen gevonden in voedingssupplementen is de afgelopen tien jaar meer dan tien keer zo groot geworden. Een recente analyse van sekssupplementen in Nederland, bracht aan het licht dat bijna 75% van dit soort supplementen deze experimentele medicijnen bevatte! De bijwerkingen van deze analogen zijn dezelfde als bij bijvoorbeeld Viagra® (sildenadil), waaronder hoofdpijn, wazig zien, doofheid, oorsuizen, en pijn op de borst, maar kunnen door hun onvoorspelbaarheid ernstiger uitpakken. Een hete nacht kan voor de ‘Love Rider’ zo wel eens omslaan in een hele angstige nacht.
Hardcore stacken voor seks
Op internet kom je geregeld allerlei combinaties van middelen tegen, die je seksleven ‘superintens’ zouden maken, en die de gemiddelde hannes omtoveren tot een echte ‘action hero’, die zelfs met een stevige borrel op kan presteren. Het gaat dan om het combineren van sekssupplementen of viagra-achtige stoffen, met testosteron, een snuifje coke en Maca, ook wel omschreven als ‘Peruaanse Ginseng’, dat niet alleen het libido belooft te versterken, maar ook de hoeveelheid zaadvloeistof verhoogt die bij een orgasme vrijkomt. Uiteraard hangt hier het prijskaartje aan van de bijwerkingen van de verschillende middelen: onderdrukking lichaamseigen testosteronproductie en de dip na een kuur, cokeverslaving, en de onvoorspelbaarheid van de bijwerkingen van de in dit artikel beschreven ‘analogen’ van Viagra® en andere erectiebevorderaars. Over de combinatie van coke en anabolen steroïden schreven we eerder in Sport & Fitness ‘Aan het lijntje: de beroerde combinatie van cocaïne en anabole steroïden’ (nummer 148, 2008). Over anabole steroïden en het libido, schreven we ‘De lasten van de lust: anabolen & libido (Sport & Fitness 149, 2008).
Een ander risico dat op de loer ligt, is dat je ‘gewone’ seksleven er nogal bleek begint uit te zien, en dat de interesse in een normale seksuele omgang met de ander afneemt. Daarnaast kan het goochelen en combineren met dit soort middelen voor een ‘mind fuck’ zorgen waar je niet zo snel meer uitkomt.
Een gezond libido
Het klinkt misschien lullig, maar een gezond libido (seksuele drift) heeft heel erg veel met gezond leven te maken. Een goede lichaamseigen productie van testosteron, gezonde voeding, voldoende rust, een fit en krachtig lichaam, mentaal goed in je vel steken, goede sociale contacten, een beetje lol in je werk of je studie. In feite staat het gebruik van allerlei middelen hier haaks op. Het recept voor een gezond libido is dus niet ‘alles uit de kast’, maar lekker alles in de kast laten staan. Het is een advies dat de fabrikanten van ‘Bullet Proof’, ‘Stiff Days’ en ‘Mojo Nights’ niet zullen geven. Maar die hebben dan ook geen enkele interesse of jij nou wel komt of niet komt, als je maar over de brug komt!