NeCeDo spreekt zich uit. "Wanneer je echt wilt weten wat middelen doen, kun je altijd aankloppen bij het NeCeDo"

Interview met Piet van der Kruk

Nu sinds geruime tijd vormt de rubriek Lijf, Sport & Middelen van het NeCeDo, het Nederlands Centrum voor Dopingvraagstukken, een vast en gewaardeerd onderdeel van Sport & Fitness. Bij veel lezers blijft het NeCeDo zelf echter nog steeds vragen oproepen. Wat doet het NeCeDo nou precies en wat is hun standpunt ten aanzien van doping. S&F ging op bezoek bij de nieuwe directeur Piet van der Kruk en vroeg hem het hemd van het lijf.

Voor de jongere sporters onder ons, u bent zelf ook een fervent krachtsporter.

Jazeker. In 1968 stond ik als gewichtheffer in Mexico op de Olympische Spelen waar ik uiteindelijk negende ben geworden. En nog steeds mag ik zelf graag onder het ijzer kruipen om mijn setjes te maken.

En u heeft zelf natuurlijk nooit gebruik?

Het heeft zeker wel door mijn hoofd gespeeld. Als sporter wil je immers altijd nummer één worden en ik vormde daar zeker geen uitzondering op. Dianabol was destijds 'je van het'. Je zag om je heen personen die in korte tijd heel sterk geworden waren, waar ik dan ook wel mijn bedenkingen over had. Ikzelf heb me toen in de materie verdiept en gesproken met mijn huisarts en een internist, er was toen immers nog geen NeCeDo, die mij adviseerden het niet te doen. Achteraf ben ik blij dat ik dat advies heb opgevolgd, want ik weet zeker dat dat één van de redenen is waarom ik vandaag de dag nog steeds lekker kan trainen en op mijn 57e rustig nog een setje bankdruk met 130 kilo.

Maar u begrijpt dus wel de verleiding voor een sporter om te gebruiken.

Jazeker en ik ben daar niet de enige in bij het NeCeDo. Het is alleen zo verdomd jammer dat er nog zoveel mensen zijn die denken dat ze moeten gebruiken om hun doel te realiseren, terwijl je als je kijkt wat ze precies willen bereiken, van gebruik eigenlijk geen sprake mag zijn.

Pardon ?!?

Het overgrote merendeel van de sporters die gebruik overwegen willen niet zozeer een knoert van een grote westrijdbodybuilder worden maar 'gewoon' een mooie gespierde fysiek. Die groep die Willem Jonkman zo mooi omschrijft als 'de groep die een chippendale-fysiek wil'. Prima te realiseren zonder gebruik, wanneer je maar serieus met je sport wilt omgaan en je wilt verdiepen in voeding en training. Het NeCeDo wordt dan ook meerdere keren per dag gebeld door mensen die 'vast zitten', willen gaan gebruiken en ons dan vragen welk middel ze het beste kunnen gaan gebruiken. Vaak hebben ze zelf al advies ingewonnen bij vrienden die al wel gebruiken of een dealer en komen ze met een voorstel. Maar als je dan even met ze praat, blijken er altijd weer punten voor verbetering te zijn op het gebied van voeding en training. Dus ook zonder gebruik kunnen zij weer progressie maken. Daar ligt naar mijn mening ook de uitdaging van de sport, hoe ver kun je het schoppen zonder.

Maar dat houdt op een gegeven moment toch ook op?

Laat ik eerst zeggen dat het stuk verder gaat dan de meesten denken. Ik ken enkele sporters die natural een fysiek hebben opgebouwd waar menig beginnende gebruiker nog een puntje aan kan zuigen. Maar inderdaad, ik zal zeker niet het spieropbouwende effect van anabolen ontkennen en dus ook niet dat je met anabolen groter en sterker kan worden dan zonder anabolen. Het is alleen de vraag of je de risico's die bij gebruik komen kijken, voor lief wilt nemen om je doel te realiseren. Maar een ieder blijft natuurlijk heer en meester over zijn eigen lijf en het NeCeDo zal ze dan ook zeker niet de wet voorlezen, maar wel objectief informeren. Want dat is ook een heikel punt. Wil je meer weten over de verschillende dopingmiddelen dan ben je of overgeleverd aan zware medische literatuur die ook niet altijd het antwoord kan geven op al je vragen, of je moet vertrouwen op verhalen van andere gebruikers of dealers die vaak meer belang hechten aan de verkoop van een paar extra ampullen dan dat ze zich zorgen maken over jouw gezondheid. Nu juist daarvoor is er een NeCeDo. Ik ben er heel eerlijk in, wij hebben liever niet dat iemand gebruikt en zullen dan ook altijd alternatieven aandragen om vooruitgang te blijven maken. Maar wanneer iemand wilt gebruiken kun je altijd aankloppen bij het NeCeDo voor objectieve en betrouwbare informatie.

Is dat de functie van het NeCeDo?

Ook. Het NeCeDo is een onafhankelijke organisatie met een belangrijke voorlichtende en coördinerende functie aangaande dopingvraagstukken in de sport. De voorlichting richting sporters in sportscholen en fitnesscentra doen we onder de naam "Lijf, Sport & Middelen". De rubriek in de Sport & Fitness vormt daar een klein onderdeel van. Evenzo goed richten we ons ook met voorlichting specifiek op topsporters uit alle andere sportdisciplines zoals voetballen, wielrennen, atletiek, judo, tennis noem maar op. Daarnaast ondersteunen wij sportbonden bij het opzetten van een deugdelijk dopingreglement en verzorgen de opleiding voor dopingcontroleurs.

Maar het NeCeDo voert toch ook controles uit?

Daar is het NeCeDo in 1996 op kleine schaal mee begonnen. We hebben daar een proceduresysteem voor ontwikkeld dat geheel ISO 9002 gecertificeerd is, waarbij dus gestreefd is naar de hoogst mogelijke kwaliteit om zodoende de kans op procedurefouten nagenoeg te kunnen uitsluiten. Op basis van dit systeem wordt momenteel een nieuwe organisatie opgezet, die weer los staat van het NeCeDo en zich enkel en alleen gaat toeleggen op de concrete uitvoering van dopingcontroles. Het antwoord is dus nee.

En als iemand dan positief wordt bevonden? Dan leggen jullie hem of haar een straf op?

Nee, dat is de verantwoordelijkheid van de sportbond of de organisatie van een sportevenement die de opdracht heeft gegeven voor het uitvoeren van de dopingcontroles. Deze nieuwe organisatie verzamelt de plasjes, stuurt ze naar het laboratorium om te laten analyseren en rapporteert de opdrachtgever (sportbond) over de uitslag.

Maar het NeCeDo bestrijdt wel de illegale handel in doping?

Daar hebben we onderzoek naar gedaan, maar het NeCeDo is niet actief betrokken bij de opsporing. Dat is een taak van de Inspectie voor de Gezondheidszorg, politie en justitie, daar bemoeien wij ons niet mee. Willem Koert heeft in opdracht van het NeCeDo daar een diepgravend onderzoek naar gedaan, dat een goede weerspiegeling geeft van de realiteit. Het NeCeDo heeft op haar beurt op basis van dat onderzoek "Handel in Doping" de minister geadviseerd hoe ze de kwalijke praktijken die daar plaatsvinden kan bestrijden.

Daar is nogal veel kritiek op geweest. Het NeCeDo adviseert immers de handel harder aan te pakken en de dealers zwaarder te bestraffen. Dat zijn Amerikaanse praktijken, is dat nu werkelijk wat het NeCeDo voor ogen staat?

Dat je veel kritiek over je heen krijgt wanneer je middels een gefundeerd onderzoek de vingers op de zere plekken legt, dat heeft mij totaal niet verbaasd. Wat mij wel irriteert is wanneer mensen zonder het rapport echt goed te lezen menen op basis van één of enkele gesprekken met mensen uit het circuit, die uiteraard vergoedelijkend praten over de handel, het onderzoek in het geheel te moeten afdoen als flauwekul. Wat het NeCeDo adviseert is om de excessen in de handel hard aan te pakken. In het circuit gebeuren dingen waren de honden geen brood van lusten. Wanneer iemand moedwillig de boel loopt te flessen en op grote schaal de meest schadelijke middelen op de markt brengt, dan vind ik het hoog tijd worden dat ze je in de kraag vatten en je hele handel naar afvalverbranding Rijnmond brengen. Want dat is wat het NeCeDo adviseert. Zulke personen raken daar waar ze gevoelig zijn, in de portemonnee. Daarom adviseert het NeCeDo om de handel aan te pakken om basis van de Wet op Economische delicten. Dat biedt veel meer mogelijkheden. Dat wij geadviseerd zouden hebben om, naar Amerikaans model, de handel op basis van de Opiumwet te gaan bestrijden en daarmee ook het gebruik strafbaar stellen, dat is een fabeltje. Net zo goed als dat het NeCeDo zich bezig zou houden met de opsporing.

Maar daarom zou het juist toch beter zijn wanneer je je spullen van de dokter zou krijgen? Dan hoef je je heil niet te zoeken op de zwarte markt en kan een arts je gezondheid onder controle houden.

Ik kan me goed voorstellen dat veel sporters er zo over denken. Maar daarmee breng je de arts in een zeer lastig parket en zullen naar verwachting veel sporters eerder de stap naar gebruik zetten, ook die grote groep sporters waar we het zojuist over hadden waarbij van gebruik eigenlijk geen sprake mag zijn. En ook een arts kan de gezondheidsrisico's van anabolengebruik niet geheel wegnemen. Tevens zal geen arts die belachelijk hoge doseringen toedienen die een hardcore gebruiker er normaliter doordraait. Laat staan groeihormoon, clenbuterol, diuretica en al helemaal geen insuline. Wat wel kan is dat een arts je gezondheid controleert wanneer je wilt gebruiken middels lichamelijk- en bloedonderzoek. Het NeCeDo is dan ook druk bezig omdat voor elkaar te krijgen, maar daar komt een hele hoop bij kijken. Dat is niet één, twee drie geregeld. Zover zijn we dus nog niet.

Heeft u een nog een mooie slotoverweging?

Weet je wat ik nu zo zonde vindt, dat juist die jongens die zich inlaten met gebruik, vaak ook weer de jongens zijn die de sport als eerste de rug toekeren. Ze slaan met groot enthousiasme aan het trainen, gaan er helemaal in op. Dan komt op een gegeven moment het gebruik om de hoek kijken, en lijken de bomen, of beter gezegd de spieren, helemaal de hemel in te groeien. Maar dan gaat er toch meestal wel wat fout, en dan heeft de sport het gedaan. Dat zijn dan vaak ook de personen die gaan lopen afgeven op de sport. Ik ben er dan ook van overtuigd dat al die chemische rotzooi de sport onwaardig is.