Dopingcontrole deel II. De IOC-Dopinglijst

Door Aad Zoeteman

Voor het eerste in het bestaan van de bodybuildingsport wordt het voor wedstrijdbodybuilders mogelijk om deel te gaan nemen aan de prestigieuze Olympische Spelen. Een mooiere waardering voor bodybuilding als sport is nauwelijks denkbaar. Een mooiere overwinning voor een atleet dan 'goud op de Spelen' evenmin. Elke deelnemer zal zich echter moeten gaan houden aan de spelregels van het IOC waaronder die op het gebied van doping. In de vorige uitgave van S&F besteedden we daarom uitgebreid aandacht aan wie, wanneer, waar en hoe gecontroleerd kan worden. Ditmaal aandacht voor de middelen waarop men controleert: de IOC dopinglijst.

Waarop wordt gecontroleerd?

Dat men controleert op het gebruik van anabole steroïden mag dan misschien een open deur zijn, daarmee houdt het niet op. De IOC dopinglijst, de lijst met middelen en methoden waarvan het gebruik door deelnemers aan de Spelen verboden is, omvat veel meer dan alleen anabole steroïden. Al deze middelen en methoden zijn onderverdeeld in de volgende drie categorieën:

I Verboden groepen van stoffen

A. Stimulantia
B. Narcotische Analgetica
C. Anabole middelen
D. Diuretica
E. Peptide en glycoproteïne hormonen en analoga

II Verboden methoden

A. Bloeddoping
B. Farmacologische, chemische en fysieke manipulatie

III Groepen van middelen die aan bepaalde restricties zijn gebonden

A. Alcohol
B. Marihuana
C. Lokale anaesthetica
D. Corticosteroïden
E. ß-receptorblokkerende stoffen (bètablokkers)
Voorwaar een hele waslijst die vraagt om een uitleg.

Stimulantia

De stoffen uit deze groep genieten meer bekendheid als pepmiddelen. De bekendsten zijn coffeïne, amfetamine, efedrine maar ook cocaïne. Het gebruik ervan wordt niet getolereerd omdat het het vermoeidheidsgevoel onderdrukt en de sporter alert houdt. Vanuit de gezondheidsoptiek wordt gebruik ervan niet getolereerd omdat het kan leiden tot ondermeer een hoge bloeddruk, hartkloppingen en een vermindering van coördinatie en zelfkritiek.
Bij het gebruik van geneesmiddelen tegen verkoudheid, (hoofd)pijn, neusverstoppingen en hoesten dient men goed op te letten. Veel van deze geneesmiddelen bevatten stoffen uit de groep stimulantia. Er zijn er echter ook die gebruikt kunnen worden zonder het risico te lopen om positief te worden bevonden. Ook bij aandoeningen aan de luchtwegen dient men voorzichtig te zijn. Het gebruik van inhalers als Ventolinâ, Sereventâ en Fluticason® is wel toegestaan, mits men hiervoor een doktersverklaring heeft.

In de groep van stimulantia valt ook het bekende coffeïne. Wanneer je teveel koffie, cola of thee drinkt en de concentratie coffeïne in je urine de 12 microgram per milliliter te boven gaat, wordt je onherroepelijk positief bevonden op het gebruik van stimulantia. Met hoeveel kopjes koffie je aan deze grenswaarde zit verschilt per persoon. Waag het er niet op, drink wat anders.

De stof coffeïne vind je ook terug in zo goed als alle zogeheten 'Powerdrinks' zoals Red Bull® en Dark Dog®. Naast vleugels kunnen ze je ook een positieve uitslag bij de dopingcontrole opleveren.

Narcotische analgetica

De stoffen uit deze groep, waaronder methadon, morfine en dextromoramide, genieten bekendheid als pijnstillers. Met behulp een pijnstiller je wedstrijd afmaken terwijl je een blessure hebt, is er niet bij. Het vormt een te groot risico op blijvende schade. Daarnaast kan het gebruik leiden tot verslavingsverschijnselen, maag- en darmproblemen en een onderdrukking van de ademhaling.

Wat als..?

..je weigert mee te werken?
Wanneer je weigert urine af te staan en derhalve weigert je te onderwerpen aan een dopingcontrole, zal de Tucht- en Geschillencommissie (TGC) van de KNKB hier strafmaatregelen aan verbinden.

..je niet op komt dagen bij een dopingcontrole?
Wanneer je wel geselecteerd bent voor een dopingcontrole, maar niet verschijnt, zal de bond hiervan op de hoogte worden gesteld en kan dit worden opgevat als een weigering.

..je wel wil plassen, maar het niet kan?
Helaas zul je dan net zo lang moeten wachten totdat je wel kan, eventueel met behulp van het drinken van het een of ander (zorg er wel voor dat wat je drinkt geen stoffen bevat die op de door de bond gehanteerde lijst van verboden middelen voorkomen, zoals bijvoorbeeld alcohol, efedrine of cafeïne; ook is het aan te raden drankjes te nemen die zich in de originele en afgesloten verpakking bevinden, bij voorkeur in blik of in glazen flesjes met kroonkurk).

..je onvoldoende urine hebt geproduceerd?
In dat geval sluit je de opvangbeker met urine en verzegel je die met een uniek nummer of op jouw verzoek doet de dopingcontrole-official dit). De nummers van de opvangbeker en het zegel worden genoteerd op het dopingcontroleformulier. Je dient zelf te controleren of dit correct gebeurt. De verzegelde opvangbeker wordt in het dopingcontrolestation bewaard. Wanneer je op een later moment klaar bent met het produceren van meer urine in een nieuwe opvangbeker zal deze worden vermengd met de voorafgaand geproduceerde urine.

..het "A"-monster positief bevonden wordt?
Het resultaat van de analyse van het "A"-monster wordt door het laboratorium gerapporteerd aan de Commissie Bestrijding Dopinggebruik (CBD). Als de uitslag hiervan positief is, d.w.z. er zijn één of meerdere op de lijst als doping aangemerkte stoffen of methoden in de urine aangetoond, zal de CBD een datum en tijdstip vaststellen voor de analyse van het "B"-monster en wordt je schriftelijk van de uitslag op de hoogte gesteld, zodat je, eventueel in het bijzijn van een deskundige van jouw keuze, de analyse kan bijwonen.

..het "B"-monster positief bevonden wordt?
Wanneer de CBD concludeert, dat de analyse van het B-monster die van het A-monster bevestigt, wordt de uitslag van de dopingcontrole geacht positief te zijn. In dat geval legt de CBD je een voorlopige schorsing op. Ook licht de CBD het bestuur van de KNKB en de betrokken internationale sportfederatie in over de resultaten, waarna het bondsbestuur een voorlopige schorsing oplegt. Daarna wordt het aan de Tucht- en Geschillencommissie (TGC) overgedragen, die binnen drie weken uitspraak doet over een definitieve strafmaat. Het bestuur van de KNKB wordt vervolgens ingelicht en beslist of het gepubliceerd wordt in het bondsorgaan.

..je allerlei supplementen gebruikt?
Alle (vitamine) supplementen, natuurgeneeskundige kruiden en geneesmiddelen die je gebruikt dien je te melden aan de dopingcontrole-official.

..je tegen de uitspraak in beroep wil gaan?
Dat kan. Je kan beroep aantekenen bij de Commissie van Beroep van de KNKB.

..je meer informatie wilt
over het dopingreglement van de KNKB en/of de lijst met verboden stoffen en methoden? Dan kan je daarvoor terecht bij de KNKB of de NBBF.