Voeding
Nederlandstalig:
Wat is nu gezond? Fabels en feiten over voeding. Als je in één klap op de hoogte wilt zijn wat over voeding en gezondheid bekend is en wat niet dan is dit heldere en goed leesbare boek een must. Prof.dr. Martijn Katan begint het boek met hoe lastig het is om de relatie tussen voeding en gezondheid te onderzoeken. Vervolgens geeft hij aan wat bekend is over de relatie tussen voeding en gezondheid. Teveel voedingsstoffen vormt een groter probleem dan te weinig voedingsstoffen. Daarna volgen de diverse (eet)momenten op de dag waar hij stilstaat bij diverse voedingsmiddelen. Aan het eind van het boek komen onder meer sportbeoefening en afvallen aan bod. Iedere fitnesstrainer zou op de hoogte dienen te zijn van de inhoud van dit boek.
Alles wat je moet weten over eten om gezond, mooi en slank te worden. Dit boek van Ellen Govers - diëtiste en onderzoeker naar overgewicht aan de Vrije Universiteit Amsterdam - kan worden beschouwd als de vervanger van het veelgebruikte 'Inleiding tot de voedingsleer' van Hartog, Hartog en Hautvast (uitgeverij Spectrum), dat hier en daar nog wel tweedehands te koop is. 'Alles wat je moet weten' is een handig (dik!) naslagwerk voor de geïnteresseerde leek, waarin niet alleen uitgelegd wordt hoe het lichaam werkt, hoe het zit met de macronutriënten (eiwitten, koolhydraten, vetten, maar ook alcohol) en de vitamines en mineralen, maar ook hoofdstukken bevat over gezonde voeding, overgewicht, voeding in relatie tot verschillende ziekten, en waarin ook aandacht wordt besteed aan het aspect voeding en koken en voeding en sport. Het is behalve degelijk ook toegankelijk geschreven en dat is belangrijk voor zo'n ingewikkeld onderwerp als voeding in feite is. Het boek is goed te combineren met het 'Op Eigen Kracht' boek en het compacte maar zeer informatieve boekje van voedingsprofessor Martijn Katan, Wat is nu gezond? Gezamenlijk brengen deze boeken je een eind op weg in de voedingsleer en hoe je die kan toepassen op fitness.
Gezondheid en voeding voor Dummies. Dit boek is de vertaling van Nutrition for Dummies van fitnesspubliciste Carol Ann Rinzler. Uitgeverij Pearson heeft inmiddels heel wat Dummies op allerlei gebied laten vertalen (zie www.dummies.nl) en ook dit boek mag geslaagd heten. Het geeft een buitengewoon helder overzicht over voeding en de relatie met gezondheid. Koolhydraten, eiwitten en vetten worden uitgebreid behandeld, evenals de energiebehoefte, spijsvertering, waar gezonde voeding eigenlijk uit bestaat en hoe je moet eten om gezond te blijven. Het boek sluit af met een overzicht van interessante websites en tien supervoedingsmiddelen als vis, pepers en yoghurt. Tevens opgenomen is de nieuwe Schijf van Vijf van het Voedingscentrum. Een goede algemene introductie over voeding en gezondheid.
Sportvoedingswijzer. Alles over eten en drinken voor actieve mensen. Het valt niet mee een goed en praktisch boek over sport en voeding te vinden in de Nederlandse taal. Dit boek van de sportdiëtisten Carlien Harms-Aris en Tiny Geerets, die veel topsporters met voeding begeleiden, voldoet daar ruimschoots aan. Ze schreven ook Sportkookboek I en II: een bundeling van gezonde en lekkere recepten voor (top)sporters (zie hieronder). Het boek is een algemene, degelijke en toegankelijke inleiding in de sportvoeding, met alle informatie over koolhydraten, eiwitten, vetten, vochtbehoefte, vitamines en mineralen, sportvoedingssupplementen, hoe je moet eten en drinken rondom het sporten en sportvoeding voor specifieke doelgroepen, tot en met vegetariërs en moslims (ramadan) toe. Het boek heeft verder verschillende bijlagen, onder andere over energieverbruik per type sport en de voedingswaarde van sportdranken. Verder een verklarende woordenlijst, extra literatuur en nuttige adressen. Absolute aanrader!
Sportkookboek Deel I (en II). In 2001 verscheen het eerste Nederlandse Sportkookboek met 50 gezonde en lekkere recepten voor (top)sporters. In 2006 verscheen de herziene versie. Het is geschreven door de sportdiëtisten Carlien Harms-Aris en Tiny Geerets. Alle recepten zijn door henzelf bedacht en uitgetest. In het boek kunnen sporters koolhydraatrijke recepten vinden die snel en makkelijk te bereiden zijn en voldoen aan de eisen van goede sportvoeding. Ook vind je er algemene informatie over sportvoeding en hoe je basisvoorraad in de keuken er zou moeten zien. De derde herdruk werd uitgebreid met een voorkeurslijst waarbij per productgroep wordt aangegeven welke product de voorkeur heeft, welke je met mate moet gebruiken en welke alleen bij uitzondering. Na het succes van deel I verscheen in 2002 deel II van het Sportkookboek. Hierin zijn naast 40 recepten ook de voorkeursgerechten van een aantal vooraanstaande Nederlandse topatleten beschreven. Helaas is deel II nieuw niet meer verkrijgbaar. Beide boeken zijn een nuttige hulp om als sporter verstandige voeding(skeuzes) te maken.
Op Eigen Kracht: slanker – strakker – sterker.Op Eigen Kracht is een goede inleiding over voeding, te meer ook omdat er zoveel andere onderwerpen aan bod komen (afslanken, cardio, krachttraining, supplementen). Aan Tafel is hier het kernhoofdstuk, en geeft alle informatie over koolhydraten, eiwitten, vetten, vitamines, mineralen, energiebehoefte, gezond gewicht, lichaamsvetpercentage, en nog veel meer. De 2e geheel herziene versie van Op Eigen Kracht is geheel herzien en geupdate, en uitgebreid met nieuwe paragrafen, bijvoorbeeld over krachttraining en je ruststofwisseling.
Sportvoeding. Het IOC kent een mooie reeks van praktische handboeken op het terrein van sport. In 2002 verscheen het boek Sports Nutrition. Handbook of Sports Medicine and Science van Ronald Maughan en Louise Burke. NOC*NSF liet het boek vertalen en bewerken door bewegingswetenschapper Gerard Rietjens en sportvoedingskundige en Eigen Kracht-adviseur Joris Hermans. Het resultaat is een pittig, wetenschappelijk verantwoord maar toch een praktisch boek van 288 pagina’s. In het boek komen naast te verwachten algemene hoofdstukken ook diverse praktische zaken aan de orde: het vaststellen van de voedingsinname en richtlijnen voor veilig en effectief gewichtsverlies en voor spiermassa toename. Ook supplementen, eten op reis en voeding in de hitte passeren de revue. Als je een gedegen basis wilt met de nodige praktijk dan is dit jouw boek.
Engelstalig:
Eat, drink en and be healthy. In2003 verscheen het geweldige boek Eet, drink en blijf slank & gezond van prof. Dr. Walter Willett, de grondige en speciaal voor de Nederlandse markt aangepaste vertaling van Eat, drink and be healthy. De beroemde wetenschapper Walter Willett kreeg in 2003 de Erasmusprijs voor zijn verdiensten op voedingsgebied. Hij is de meest geciteerde voedingswetenschapper van het afgelopen decennium, en volgens voedingsprof Martijn Katan, “de grootste voedingswetenschapper van onze tijd. Helaas is het Nederlandse boek nietmeer verkrijgbaar of je moet een tweedehands op de kop kunnen tikken. Het boek van Willet geeft in twaalf hoofdstukken gedegen en toegankelijk de stand van zaken over wat je kunt geloven over voeding, wat een gezond gewicht is, hoe het zit met vetten, eiwitten en koolhydraten, groente en fruit, alcohol en vitamines (daar is Willett een stuk positiever over dan hij ‘gebruikelijk’ is). Het boek blijft een must voor iedereen die echt wil weten hoe het met voeding zit.
Clinical Sports Nutrition. Dit boek is verplichte lees/leerkost voor Nederlandse sportdiëtisten in opleiding. In 2010 verscheen de 4e editie van dit vooral door Australiërs geschreven overzichtsboek. Het is een flinke pil met maar liefst 850 pagina’s. Op de achterkant van het boek staat dat het ‘the definitive reference book for sports medicine practitioners, coaches, trainers and students of sports science’ is. En daar is zeker wat voor te zeggen. Per hoofdstuk komen zowel de principes uit de theorie naar voren als wat een sportdiëtist in de praktijk ermee kan doen (‘Practice tips’). Inmiddels is de 5e editie verschenen.
Nutrition for health, fitness, and sport. De 9e editie al weer van een veelgebruikt boek van hoogleraar Melvin. H. Williams, auteur ook van The ergogenic edge (in het Nederlands verschenen onder de uitverkochte titel 'Maximale Sportprestaties'). Voeding, gezondheid, fitness en sport worden uitgebreid en heel overzichtelijk behandeld en met kennis van zaken. Een zeer geschikt boek voor wie al een behoorlijke basiskennis heeft van voeding en inspanningsfysiologie en zich verder wil verdiepen. In de link die hierboven staat krijg je een algeheel overzicht van de inhoudsopgave, maar juist in de verdere onderverdelingen (paragrafen) merk je hoe praktisch en vanuit het oogpunt van sportprestatie het boek is opgezet. Bij het hoofdstuk over vetten, bijvoorbeeld krijg je niet alleen een compleet overzicht van hoe het zit met voedingsvetten, maar ook hoe het zit met de vetstofiwisseling, welk effect sport heeft op de vetstofwisseling en welke ergogene (sportprestatieverhogende) aspecten er zitten aan vet en/of bijzondere vormen van vet als MCT's, CLA, omega-3 vetzuren enzovoorts. Een van de beste boeken die je kan aanschaffen op dit gebied (niveau is HBO). Wij zeggen: doen! Inmiddels is de 11e editie verschenen.
Nutrient Timing: the future of sports nutrition. Het motto van dit boek is dat het niet alleen gaat om wat je eet, maar vooral ook op welk moment je wat eet. Het ontbijt is niet het belangrijkste eetmoment van de dag, maar hetgeen je om en tijdens je training consumeert. Dit is het eerste, belangrijkste en meest omvangrijke boek dat over nutrient timing gaat.